عراقچی به پاکستان رفت
وزارت امور خارجه اعلام کرد که عراقچی، با هدف دیدار و گفتگو با مقام‌های عالی‌رتبه جمهوری اسلامی پاکستان، تهران را به مقصد اسلام‌آباد ترک کرد. به گفته دستگاه دیپلماسی، در این سفر وزیر امور خارجه کشورمان ضمن دیدار با مقام‌های عالی‌رتبه پاکستان، در خصوص موضوعات دوجانبه از جمله همکاری‌های اقتصادی، تجاری، امنیت مرزی و نیز تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی رایزنی و تبادل نظر خواهد کرد. هفته گذشته رئیس جمهور در گفت‌وگوی تلفنی با شهباز شریف نخست وزیر پاکستان برای کاهش تنش و رفع سوء تفاهمات میان پاکستان و هند اعلام آمادگی کرده بود.
پزشکیان با تجلیل از روابط دیرینه و دوستانه میان جمهوری اسلامی ایران و پاکستان، اظهار داشت: ما کشور پاکستان را دوست و برادر خود می‌دانیم. ارتباطات دو کشور همواره مبتنی بر حسن همجواری، درک متقابل و احترام به منافع مشترک بوده است.
وی اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران آمادگی خود را برای هرگونه کمک در جهت رفع سوءتفاهمات و کاهش تنش‌ها میان هند و پاکستان اعلام می‌دارد.
بنابراین گزارش، کشمیر بار دیگر به یکی از خطرناک‌ترین کانون‌های بحران در جهان تبدیل شده است. هنوز هیچ گروهی مسئولیت حمله ۲۲ آوریل در منطقه‌ی کوهستانی و گردشگری پهلگام را برعهده نگرفته؛ حمله‌ای مرگبار که به کشته شدن ۲۶ گردشگر انجامید و هند را در وضعیتی تلخ و آشنا قرار داد.
این نخستین بار نیست که چنین جنایتی، دهلی‌نو را در برابر تصمیمی سرنوشت‌ساز قرار می‌دهد. در آخرین اقدام هند پس از تعلیق «پیمان آب‌های سند» با پاکستان، جریان کنترل‌شده آب از سد بگلیهار بر روی رودخانه چناب را متوقف کرده است. این اقدام، نخستین تعلیق در تاریخ 65 ساله این پیمان به شمار می‌رود. این لحظات را می‌بینید.
در آن‌سو، پاکستان ممکن است در یک درگیری محدود فرصتی برای بسیج حمایت داخلی و منحرف کردن توجه افکار عمومی از بحران‌های رو به گسترش داخلی‌اش ببیند. این سناریو می‌تواند ابزاری برای بازسازی مشروعیت ارتش و تحکیم انسجام سیاسی در کوتاه‌مدت باشد. اما واقعیت این است که اقتصاد پاکستان در وضعیتی به‌شدت شکننده قرار دارد و هم‌زمان با چالش‌هایی در مرز‌های غربی‌اش با افغانستان و ایران مواجه است؛ چالش‌هایی که توان مانور نظامی و سیاسی این کشور را محدود می‌سازند. در این میان، نقش چین نیز بر پیچیدگی محاسبات دهلی‌نو افزوده است. پکن که منافع راهبردی و سرمایه‌گذاری‌های کلانی در قالب «کریدور اقتصادی چین–پاکستان» در منطقه دارد، ممکن است برای محافظت از این منافع، به اقداماتی مستقیم یا غیرمستقیم ترغیب شود.
خطرناک‌ترین سناریوی پیش‌رو آن است که واکنش نظامی هند به حمله پهلگام، با ضربه‌ای شدیدتر از سوی پاکستان پاسخ داده شود و زنجیره‌ای از واکنش‌های متقابل آغاز گردد که به‌سرعت از کنترل هر دو طرف خارج شود. در فضایی که دو کشور در آماده‌باش کامل به سر می‌برند و احساسات ملی‌گرایانه در هر دو سوی مرز به نقطه جوش رسیده، احتمال بروز خطای محاسباتی یا شعله‌ور شدن ناخواسته بحران، بسیار بیش از آن است که در محاسبات رسمی یا درک عمومی گنجانده شده باشد.
در بدبینانه‌ترین سناریو، این روند می‌تواند در زمانی بسیار کوتاه به یک جنگ تمام‌عیار تبدیل شود؛ جنگی که سایه تهدید به استفاده از سلاح‌های هسته‌ای را با خود دارد و می‌تواند ویرانی‌هایی فاجعه‌بار را در سراسر جنوب آسیا رقم بزند.
اینکه بحران مرزی سال ۲۰۱۹ نهایتاً با مداخله دیپلماتیک و عقب‌نشینی‌های محتاطانه خاتمه یافت، به‌هیچ‌وجه تضمینی برای تکرار چنین پایان خوشی در بحران بعدی نیست. کشور‌هایی که به زرادخانه‌های هسته‌ای مجهز شده‌اند، نمی‌توانند آینده منطقه را به شانس و مصلحت‌سنجی لحظه‌ای بسپارند؛ آنها باید برای جلوگیری از ورود به یک چرخه تصاعدی و ویرانگر، مسیر‌های ارتباطی، مهار و میانجی‌گری را از پیش ترسیم کرده باشند.
