آتش‌نشان بحران‌ها
علی ودایع، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با «صبح نو» در خصوص نقش عمان به‌عنوان بازیگری فراتر از یک میانجی‌گر، اظهارکرد: «سلطان میانجی یا همین دوستان عمانی ما، مبنای دیپلماسی و نفوذ خودشان را بر ایفای نقش به‌عنوان میانجی تعریف کرده‌اند. بیش از پیروزی انقلاب اسلامی، یک دوست خوب برای ایران بودند و روابط خودشان را بعد از انقلاب هم با جمهوری اسلامی کماکان حفظ کردند.»
آتش‌نشان بحران‌ها؟
وی افزود: «نکته‌ای که وجود دارد این است که این شیخ‌نشین دارد تلاش می‌کند به‌نوعی نقش «آتش‌خاموش‌کنِ» بحران‌های خاورمیانه را ایفا کند. در هر بحرانی که در منطقه رخ می‌دهد، یک پایه کار عمانی‌ها هستند.»
کارشناس مسائل بین‌الملل تصریح کرد: «البته قطری‌ها هم در بحث حماس و رژیم صهیونیستی دارند تلاش می‌کنند نقش میانجی را بازی کنند، یعنی همان الگوریتم رفتاری آنها را هم دارند دنبال می‌کنند. ولی مسأله‌ای که وجود دارد این است که به دلیل روابطی که عمانی‌ها داشته‌اند، نوعی سیاست بی‌طرفی که در تنش‌های خاورمیانه تا اینجای کار دنبال کرده‌اند، باعث شده مشاهده کنیم که در بزنگاه‌ها، این عمانی‌ها هستند که ایفای نقش می‌کنند.»
نقش محوری عمان در پرونده ایران و آمریکا
ودایع در مورد رابطه عمان با پرونده ایران و ایالات متحده گفت: «آن چیزی که ما داریم می‌بینیم، چه در جریان مذاکراتی که منجر به برجام شد، آنها نقش میانجی را داشتند و اکنون هم که در جریان مذاکرات هستند، باز ایفای نقش می‌کنند.»
پلاک ۵۹۸؛ نشانه‌ای از دیپلماسی نمادین
وی عنوان کرد: «نکته جالبی وجود دارد و آن هم اینکه ماشینی وجود دارد تحت عنوان پلاک ۵۹۸. این ماشین پلاکش ۵۹۸ است. هیأت دیپلماتیک ایران که می‌رود، یکی از ماشین‌های دیپلماتیک ایران معمولا ماشین ۵۹۸ است. نکته جانبی است ولی همین انتخاب، همین ماشین با این شماره پلاک، نشان می‌دهد که عمانی‌ها دارند تلاش می‌کنند نقش میانجی را همچنان ایفا کنند.»
کارشناس مسائل بین‌الملل اضافه کرد: «در قضیه یمن هم می‌بینیم که این عمانی‌ها هستند که نقش میانجی را دارند ایفا می‌کنند. در کل این فرایند، یک نکته فرایندی وجود دارد و آن همین است که آمریکایی‌ها هم اتفاقا استقبال می‌کنند که طرف عمانی به‌نوعی بی‌طرفانه بازی کند و عملکرد بی‌طرفانه‌ای در تنش‌های خاورمیانه داشته باشد.»
اعتماد متقابل تهران و واشنگتن به عمان
ودایع یادآور شد: «در رابطه با آمریکایی‌ها این نکته وجود دارد زمانی که تنش به یک نقطه برخوردِ بدون بازگشت می‌رسد، دارد وارد محدوده قرمز می‌شود، آمریکایی‌ها همیشه به سمت فروزن کانفلیکت یا کنترل تنش، مهار تنش می‌روند. مبتنی بر همین دکترین آنها است که در خاورمیانه در رابطه با ایران، همیشه عمانی‌ها را جلو می‌اندازند.»
وی خاطرنشان کرد: «حتی در رابطه با ایران، ظرف این مدت داریم می‌بینیم که چرخشی در خلیج فارس رخ داده است؛ یعنی قطری‌ها، عربستان سعودی مشخصا یا حتی اماراتی‌ها، تلاش کرده‌اند میانجی بین ایران و آمریکا باشند. به شرط، نامه ترامپ را هم اماراتی‌ها آوردند، اما در نهایت، چیزی که وجود داشت این است که هم آمریکایی‌ها و هم طرف ایرانی، عمان را صدیق‌تر یا صادق‌تر می‌دانند برای اینکه بخواهد در فرایند مذاکرات میانجی‌گری کند.»
«سکوت رادیویی» در مسقط؛ الگویی برای دیپلماسی پنهان
کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: «نکته ویژه‌ای که وجود دارد این است که طرف عمانی خیلی خوب توانسته به‌نوعی روی فضای مذاکرات «سکوت رادیویی» برقرار کند. یعنی ما به‌ویژه در مذاکراتی که در مسقط دارد برگزار می‌شود، کمترین حاشیه را با آن داریم. در جریان مذاکرات می‌بینیم که مشخصا در مسقط یک سکوت رادیویی برقرار می‌شود. برای چه؟ برای اینکه دشمنان مذاکراتی، اسپویلرها و بازی‌خراب‌کن‌ها نتوانند روی فرایند مذاکرات پارازیت
ارسال کنند.»
ودایع اظهارکرد: «حتی در بحث نشست رم هم دیدیم که این طرف تلاش کرد در آن رزیدانس سفارت، باز سکوت رادیویی باشد. اگرچه تیم‌های خبری و اسپویلرها دوباره ایفای نقش در قامت بازی‌خراب‌کن‌ها می‌کنند ولی وقتی که در مذاکرات مسقط است، چنین اتفاقی رخ نمی دهد و مسقطی‌ها بلافاصله فضا را می‌بندند و این سکوت رادیویی را برای جلوگیری از ارسال پارازیت برقرار
می‌کنند.»
