علیرضا سهرابینور، کارشناس مسائل منطقه در گفتوگو با «صبح نو» در خصوص اهداف سفر نخستوزیر پاکستان به تهران اظهارکرد: «جمهوری اسلامی ایران و پاکستان، دو همسایه مهم در جنوب آسیا، نهتنها از نظر تاریخی و فرهنگی اشتراکات زیادی دارند، بلکه ظرفیتهای اقتصادی و تجاری گستردهای نیز با هم دارند.»
امنیت مرزهای مشترک؛ دغدغهای مهم برای تهران و اسلامآباد
وی افزود: «با توجه به اینکه این دو کشور در جنوب آسیا از نظر حیطه قدرت، به نوعی ژئوپلیتیکی و ظرفیتهای دیگر، به شدت تأثیرگذار هستند، قطعا از نظر وجود این ظرفیتها میتوانند دو شریک تجاری و استراتژیک برای یکدیگر محسوب شوند.» کارشناس مسائل منطقه تصریح کرد: «چند مسأله وجود دارد که برای درک اهمیت این سفر باید ابتدا به مسائل مهمی که بین تهران و اسلامآباد وجود دارد، اشاره کنیم. اکنون چند موضوع مهم بین تهران و اسلامآباد مطرح است که هنوز حلوفصل نشده و پرونده بازی دارد، مثل امنیت مرزها و بحث انتقال گاز.» سهرابینور اظهارکرد: «به نظر میرسد این مسائل در سفری که امروز شهباز شریف، نخستوزیر پاکستان به تهران داشتهاند، مورد بررسی قرار گرفته باشد، بهویژه در مسأله انرژی و مخصوصا گاز.»
ظرفیتهای فنی ایران، فرصتی برای توسعه سرمایهگذاری در پاکستان
وی یادآور شد: «اینها مسائل مهمی هستند که به آنها پرداخته میشود. از نظر مسائل سیاسی و امنیتی، این سفر اهمیت زیادی برای ایران و پاکستان دارد. دو کشور باید درباره شرایط منطقه بهویژه در منطقه خاورمیانه و شبهقاره، صحبت کرده و دیدگاههای خود را به نوعی با یکدیگر به اشتراک بگذارند تا به یک اتفاقنظر و راهکاری برای صلح و ثبات در این منطقه و در این مسأله شبهقارهای برسند.» کارشناس مسائل منطقه تصریح کرد: «یکی از موضوعاتی که به آنها اشاره کردیم، امنیت مرزها بود که اولویت مشترک ایران و پاکستان است. امنیت مرزها بهویژه در منطقه بلوچستان، برای هر دو کشور بسیار مهم است. ایران قبلا از این ناحیه آسیب زیادی دیده و اخیرا هم درگیری پاکستان در بلوچستان و مناطق نزدیک مرزهای ایران بیشتر شده و تحرکات گروههای تروریستی افزایش یافته است.» سهرابینور با بیان اینکه پاکستان از نظر امنیتی نگرانی زیادی دارد، یادآور شد: «چون هم تا حدودی درگیر تنش با هند بوده است. فعلا آتشبس برقرار شده، ولی این تنش هر لحظه ممکن است با عدم همکاری دو طرف، یعنی دولت هند و پاکستان یا با شعلهور کردن آتش جنگ توسط گروههای تروریستی در جامو و کشمیر دوباره شعلهور شود، یعنی آتشی که فعلا متوقف شده است.»
تحولات افغانستان؛ عامل تشدید نگرانیهای امنیتی اسلامآباد
وی اضافه کرد: «از طرفی، تحولات افغانستان نیز به شدت روی پاکستان تأثیر گذاشته است. طالبان افغانستان و طالبان پاکستان از نظر فکری و ساختاری بسیار به هم شبیه هستند و این باعث شده که ارتش پاکستان درگیریهای بیشتری را تجربه کند.» کارشناس مسائل منطقه در خصوص همکاری اقتصادی، حجم تجارت بین دو کشور گفت: «این حوزه رشد خوبی داشته، ولی مشکل اصلی، سرمایهگذاری است. ایران از نظر خدمات فنی و مهندسی و ظرفیتهای بالایی که دارد، میتواند در این زمینه به پاکستان کمک کند. پاکستان هم به این خدمات نیاز دارد؛ یعنی از نظر مباحث فنی و سرمایهگذاری، سطحش پایینتر از ایران است و قطعا به این مباحث نیاز دارد.»
سهرابینور با اشاره به اینکه ایران میتواند این موضوع را بهعنوان یک زمینه سرمایهگذاری خوب در پاکستان در نظر بگیرد، ادامه داد: «موانعی نیز وجود داشته، از جمله بحث تحریمهای بانکی و مسائل مشابه که امید میرود در این سفر، از اهداف مطرح شده باشد تا این موانع در بحث اقتصادی رفع شوند.»
تأکید بر ضرورت هماهنگی منطقهای برای صلح و ثبات پایدار
کارشناس مسائل منطقه افزود: «مسأله مهم دیگری که خیلی به آن اشاره میشود، قطعا خط لوله انتقال گاز ایران - پاکستان است. تحریمهای آمریکا باعث شده که این پروژه با مشکل مواجه شود. پاکستان برای تأمین انرژی خود، به دنبال راهحلهای مقطعی مثل اتصال خط لوله به بنادر دیگر بوده و تلاش میکند از تحریمهای آمریکا معاف شود.»
خط لوله گاز ایران - پاکستان زیر سایه تحریمها
سهرابینور تصریح کرد: «قطعا یکی از محورهای بحث سفر شهباز شریف به ایران در این دوره از سفرهایی که به منطقه و به ایران داشته است، موضوع رفع مشکل انتقال گاز و اجرای پروژه خط لوله گاز ایران - پاکستان است.» وی گفت: «در صحبتهای نخستوزیر پاکستان در جریان کنفرانس خبری، مطرح شد که شهباز شریف، آقای پزشکیان و عراقچی نسبت به بحث میانجیگری ایران در مناقشه اخیر هند و پاکستان، سوالها و تشکرهایی مطرح کردند.» کارشناس مسائل منطقه بیان کرد: «این موضوع حائز اهمیت است؛ چراکه نشان میدهد ایران تا چه اندازه تأثیرگذار بوده و توانسته به روند صلح و آتشبس در مناقشه اخیر کمک کند که با نوعی تشکر نخستوزیر پاکستان نیز همراه بود.» سهرابینور خاطرنشان کرد: «این مسأله، یعنی نقشآفرینی ایران بهعنوان یک بازیگر میانجی در عرصه مناقشات و مناسبات منطقهای و قارهای، به شدت میتواند برای ایران، پاکستان و هر طرف دیگر، منافع خاص خود را داشته باشد و موجب صلح و ثبات در منطقه شود.»