بیگدلی در گفت‌وگو با «صبح نو» مطرح کرد؛ بازگشت به برجام یا افزایش تنش؟
علی بیگدلی، کارشناس روابط بین‌الملل در گفت‌وگو با «صبح نو» در خصوص سناریوهای آمریکا در مذاکرات پیش رو اظهارکرد: «اگر آمریکا حاضر شود با همان چارچوب و مفاد توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ موافقت کند، عملا بازگشت به برجام خواهد بود؛ همان توافقی که دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ آن را یک‌طرفه لغو و با انتقاد از آن، آمریکا را از تعهداتش خارج کرد. از این جهت، تصور اینکه آمریکا و به‌ویژه ترامپ یا جریان نزدیک به او مجددا به همان توافق تن بدهند، تا حدودی بعید به نظر می‌رسد.»
چالش سیاسی درون آمریکا
وی افزود: «پذیرش برجام ۲۰۱۵ به معنای پذیرش دوباره تعهدات بین‌المللی و امکان نظارت دقیق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و حتی برخی نهادهای وابسته به آمریکا بر برنامه هسته‌ای ایران خواهد بود؛ مسأله‌ای که هم در فضای داخلی آمریکا چالش‌برانگیز است و هم با رویکردهای تند برخی گروه‌های سیاسی آن کشور در تضاد قرار می‌گیرد.»
منطقه به دنبال ثبات؛ نه جنگ
کارشناس روابط بین‌الملل تصریح کرد: «از طرف دیگر، شرایط منطقه‌ای نیز متحول شده است. پیام‌های اخیر مقامات کشورهای منطقه از جمله پیام پادشاه عربستان سعودی به رهبر انقلاب اسلامی، نشان می‌دهد که کشورهای عربی هیچ علاقه‌ای به تشدید تنش در خاورمیانه ندارند. این پیام‌ها را باید جدی گرفت، چراکه نشان می‌دهد تمایل برای ثبات و آرامش منطقه‌ای، حتی در سطوح بالای قدرت در کشورهای عربی وجود دارد.» بیگدلی یادآور شد: «خود ترامپ هم در گذشته، در سفر به سه کشور مهم منطقه، قراردادهایی به ارزش بیش از چهار تریلیون دلار امضا کرده بود. بدیهی است که وقوع جنگ یا بی‌ثباتی امنیتی، به معنی نابودی این قراردادها و خسارات اقتصادی گسترده برای آمریکا و متحدانش خواهد بود.»
مذاکره، تنها مسیر پیش روی ایالات متحده
وی ادامه داد: «در چنین فضایی، آمریکا گزینه‌ای جز بازگشت به مسیر مذاکره و دستیابی به یک توافق جدید یا احیای همان توافق قبلی ندارد. هرچند قطعیت در دیپلماسی همیشه دشوار است و نمی‌توان با اطمینان از نتیجه نهایی صحبت کرد، اما پیشنهادهای مختلفی مطرح شده که اگر به درستی مدیریت شود، ممکن است به یک نقطه مشترک و توافق قابل قبول منتهی شود. فضای فعلی ایران به‌ویژه در حوزه اقتصادی، نیازمند گشایش جدی است و رسیدن به یک توافق ولو محدود، می‌تواند نقش مؤثری در بهبود شرایط ایفا کند.»
سفر رئیس‌جمهور به عمان؛ حامل پیام‌هایی فراتر از عرف دیپلماتیک
کارشناس روابط بین‌الملل اظهارکرد: «در همین راستا، سفر اخیر رئیس‌جمهور به عمان را نیز نمی‌توان صرفا در سطح دیدارهای معمول ارزیابی کرد. این سفر به احتمال زیاد حامل پیام‌هایی فراتر از اختیارات وزارت خارجه بوده و ممکن است زمینه‌ساز تحرک تازه‌ای در مسیر مذاکرات باشد.»
بیگدلی افزود: «شرایط امروز ایران با گذشته تفاوت‌های زیادی دارد و اگر فضای بین‌المللی به سمت افزایش فشار حرکت کند، خروج کامل از تعهدات برجامی ممکن است که طبیعتا ریسک بروز جنگ و درگیری را هم بالا می‌برد.» وی تصریح کرد: «بنابراین، همه چیز به رفتار طرف مقابل بستگی دارد و اگر در مسیر منطق و دیپلماسی پیش برویم، می‌توان به گشایش‌هایی در آینده نزدیک امیدوار بود.»
