در جهان بیقرار و پرسروصدای امروز، سکوت دیگر یک انتخاب بیخطر نیست. در روزگاری که حقیقت زیر آوار اطلاعات، هیاهو و فریب دفن میشود، گاه وظیفه انسان بودن، نه در فریاد، بلکه در نشنیدنِ نالهای است که همه از آن روی میگردانند. امروز غزه تنها نام یک نوار باریک جغرافیایی نیست؛ به نمادی بدل شده برای رنج بیدفاعترین انسانها، برای کودکانی که نه اسباببازی دارند، نه مدرسه، نه سقفی امن، نه تکهنانی برای سیر شدن، نه جرعهای آب برای زنده ماندن. آنچه در این روزها در غزه میگذرد، چیزی فراتر از یک بحران انسانی است؛ قحطی، تشنگی، محاصره و سکوت سنگین جهانی، در کنار بمبهایی که بر سر مردم بیپناه فرود میآید، ترکیبی است از یک تراژدی مدرن و کابوسی که وجدان جهانی را به چالش میکشد.
در این میان، آنچه هنوز تاریکی مطلق را شکستنی نشان میدهد، صدای کسانی است که از صمیم دل مینویسند، تصویر منتشر میکنند، نقاشی میکشند، شعر میسرایند یا یک استوری ساده را در صفحات مجازی خود به اشتراک میگذارند؛ صداهایی که اگرچه شاید به گوش قدرتها نرسد، اما به دل مردم مینشیند.
در میانه این جنایت عریان، هنرمندان ایرانی، اعم از بازیگران، شاعران، خوانندگان، کارگردانان، مدیران فرهنگی، نقاشان و مجریان، همصدا با انسانیت، واکنش نشان دادهاند. آنها با بهرهگیری از نفوذ کلام خود، از ابزار هنر و رسانه، نه برای شهرت و نه از سر عادت، بلکه از عمق یک دغدغه انسانی و اخلاقی، فریاد مظلومیت مردم غزه را تکرار کردهاند.
صدای مادرانی که برای سیر کردن کودکانشان از خاک کمک میخواهند، تصویر نوزادانی که با بدنهای نحیف و دندههای بیرونزده به خواب رفتهاند یا اشکهای دخترکی که تنها از خدا نان میطلبد، در میان پستها و استوریهای اهالی فرهنگ و هنر تکرار شده است. این صداها، گرچه ممکن است تانک و توپ را متوقف نکنند، اما به ما یادآوری میکنند که خاموشی، شکل دیگری از همدستی با جنایتکاران است.
این متن، تلاشی است برای ثبت این صداها؛ مستندی انسانی از همدلی کسانی که انتخاب کردهاند در برابر جنایت سکوت نکنند. در روزگاری که حتی درد هم فیلتر میشود، این واکنشها، سندی است بر آنکه هنر هنوز زنده است و هنرمند هنوز، قلبی دارد که میتپد. برای انسان، عدالت و حقیقت.
در روزهایی که مردم غزه با گرسنگی، تشنگی و محاصره کامل دستوپنجه نرم میکنند، جمعی از هنرمندان ایرانی با انتشار تصاویر و متنهایی در شبکههای اجتماعی، نسبت به این فاجعه انسانی واکنش نشان دادند.
میرطاهر مظلومی، بازیگر سینما و تلویزیون، با به اشتراک گذاشتن تصویر یک کودک فلسطینی، متنی در حمایت از مردم مظلوم غزه منتشر کرد که در بخشی از آن آمده است: «دست از روی ماشه بردار. آنان به خدا شکایت خواهند کرد.» داریوش فرضیایی یا همان عموپورنگ محبوب برای کودکان و نوجوانان نسل قدیم و جدید، با انتشار تصویری از یک زن فلسطینی که بهخاطر شدت گرسنگی در آستانه از حال رفتن بود، خبر بیانیه بیش از بیست کشور جهان، با این مضمون که «اسرائیل به کشتار وحشتناک و محدود کردن عمدی کمکهای انسانی در غزه متهم شد» را منتشر کرد. نعیمه نظامدوست (بازیگری که در «جوکر» حسابی به محبوبیت رسیده) نیز دقیقا همین محتوا را در صفحه شخصی خود به اشتراک گذاشت.
مهران غفوریان (بازیگر محبوب و باسابقه آثار کمدی و جدی) با انتشار تصویر یک کودک فلسطینی، نقل کرد: «ما داریم شن میخوریم... هیچ غذایی نیست، هیچ غذایی باقی نمانده... از روی ناچاری... .» غفوریان در زیر همین استوری نوشت: «از دیو و دد ملولم و انسانم آرزوست.» پدرام کریمی (بازیگر و مجری تلویزیون) هم در صفحه شخصی خود با انتشار تصویر یک کودک فلسطینی نوشت: «یوسف جان، واقعیت کسی تو رو نمیبینه، کسی صداتو نمیشنوه... یعنی نمیخوان که ببینن و بشنون. شاید مصلحت اینه، شاید موضوعات مهمتری از انسانیت و نسلکشی وجود داره... یوسف جز خدا کاری از کسی برنمیآد. فقط خدا رو صدا بزن.»
اتابک نادری (بازیگر باسابقه تئاتر، تلویزیون و سینما) با انتشار تصویر کودکانی که با ظرف انتظار غذا را میکشند و با استفاده از هشتگهای «غزه کودکان بیپناه و مظلوم» و «اسرائیل کودککش» از عبارت «نسلکشی در جهان معاصر» استفاده کرد. ابوالفضل همراه (بازیگری که مخاطبان عموما او را به واسطه بازی در فیلمها و سریالهای مسعود دهنمکی از جمله فیلم «اخراجیها 2» میشناسند) با به اشتراک گذاشتن ویدئویی از فریادهای یک زن گرسنه فلسطینی که میگوید: ما را از گرسنگی میکشید، نوشت: «لعنت بر ظالمین» آزیتا ترکاشوند (بازیگر سریال «کلاه پهلوی» و فیلم «سیانور») نیز در صفحه شخصی خود نوشت: «قحطی بیسابقه در غزه توسط اسرائیل - تا نیایی گره از کار بشر وا نشود.»
اما مورد توجه قرار گرفتهترین محتوای همرسانیشده طی روزهای اخیر که بسیاری از مردم و هنرمندان آن را در صفحات اجتماعی خود به اشتراک گذاشتند، تصویری با پسزمینه قرمز رنگ و عبارت «غزه دارد از گرسنگی میمیرد» به سه زبان فارسی، انگلیسی و عربی است. این استوری را هنرمندان پرتعدادی از جمله رؤیا میرعلمی (بازیگر پرکاری که اخیرا در «جوکر» درخشید و در هفتههای آتی نیز روی استیج «کارناوال» حاضر خواهد شد)، سوگل طهماسبی (بازیگر سریالهای «روزگار قریب»، «بچه مهندس» و «کیمیا»)، مریم کاویانی (بازیگر باسابقه سریالهایی همچون «او یک فرشته بود»، «ویلای من» و «رحیل» و فیلمهایی مثل «اسپاگتی در هشت دقیقه» و «اخراجیها 3»، حسن فتحی (خالق پرآوازه و باسابقه سریالهای ماندگاری همچون «شب دهم»، «میوه ممنوعه»، «شهرزاد» و...)، حبیب رضایی (بازیگر فنی نقش تکرارنشدنی عباس در «آژانس شیشهای»)، گیتی قاسمی (هنرپیشهای که این روزها با سریال «اجل معلق» در شبکه نمایش خانگی حضور دارد) و سید علی صالحی (بازیگر سریال نمایش خانگی «داریوش») در صفحات مجازی خود به اشتراک گذاشتند تا بدین ترتیب با کودکان فلسطینی همدردی کرده باشند.
از دیگر تصاویر همرسانی شده در سطح گسترده، کارتونی از یک بدن نحیف با دندههای بیرونزده بود که عبارت «غزه از گرسنگی دارد میمیرد» به دو زبان فارسی انگلیسی روی آن درج شده بود. این تصویر نیز توسط تعداد کثیری از مردم و چهرههای شناختهشده از جمله حسام منظور (بازیگر سریال «برادرجان» و فیلم «شماره 10»)، محسن چاوشی (خواننده محبوب موسیقی پاپ)، آزاده آلایوب (مجری برنامههای کودک و نوجوان تلویزیون که به خاله نرگس نیز شهرت دارد)، مریم خاکساریان (بازیگر سریالهای نمایش خانگی «مردم معمولی» و «همگناه») و لاله اسکندری (بازیگر سریال ماندگار «در چشم باد» و فیلم پرفروش «هزارپا) در فضای مجازی به اشتراک گذاشته شد.
نادره رضایی (معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی) با انتشار تصویری از کودکان فلسطینی که با ظرفهای خالی در دست منتظر غذا هستند، به این فاجعه انسانی واکنش نشان داد. نازنین بیاتی (بازیگر نقش مریم سریال «تاسیان» که فیلم «زعفرانیه 14 تیر» را هم روی پرده سینما دارد) تصویری کارتونی از یک کودک غمگین و گرسنه فلسطینی را انتشار داد و باربد بابایی (مجری تلویزیون) نیز با عکسی از یک کودک فلسطینی، نوشت: «خاک بر سر اهل دنیا، خاک بر سر نهادهای حقوق بشری و مدعیان آزادی بشر که این حجم جنایت رو میبینید و سکوت کردید. مردهشور قدرت و سیاست رو ببرن. اینا فقط بچهان.»
مصطفی راغب (خواننده محبوب نسل جوان) با انتشار تصویر یوسف، کودکی که در غزه از گرسنگی رنج میبرد، نوشت: «تو رو خدا دست نگه دارید، من یوسفم.» الهام کردا (بازیگر باتجربه تئاتر که این روزها با سریال «از یاد رفته» در شبکه خانگی حضور دارد، تصویری از زنان غزه که برای دریافت غذا تقلا میکنند را به اشتراک گذاشت و بابک لطفی خواجهپاشا (کارگردان فیلمهای «در آغوش درخت» و «آبی روشن» نیز با انتشار عکس یوسف، نوشت: «سلام یوسف... مرا ببخش. فرعون است و عصیانش و جهانی در سکوت. خودت باید معجزه کنی یوسف.»
بهرام عظیمی (کارگردان انیمیشن که مردم او را بهخاطر مجموعه انیمیشنهای «سیا ساکتی» در ذهن دارند) با تصویری از یک مادر و کودک گرسنه در غزه، از هشتگ «کودکان گرسنه غزه» استفاده کرد و صدف اسپهبدی و امین زندگانی هم با انتشار تصویری مشابه از یک کودک گرسنه در غزه، به این جنایت هولناک رژیم صهیونیستی واکنش نشان دادند. بهناز جعفری (بازیگر سریال نمایش خانگی «جان سخت» با به اشتراک گذاشتن کارتونی از یک کودک به خواب رفته فلسطینی که از شدت گرسنگی دندههایش بیرون زده و در خواب عبارت «من گرسنه هستم» را میگوید، به زبان انگلیسی نوشت: «اسرائیل غزه را گرسنه و محروم کرده است.»
مهدیا ابوالعلی (بازیگر نقش هدی در سریال «فراری» در صفحه شخصی خود، با انتشار تصویری نمادین از قطعهای خاک خشک و ترکخورده که شبیه نوار غزه است، نوشت: «از آب هم مضایقه کردند ناکسان. شهرداری غزه تأکید کرد 1.2 میلیون آواره و شهروند به دلیل نابودی منابع آب و عدم پاسخگویی اضطراری به نیاز آنها در معرض تشنگی شدید قرار دارند». رضا کیانیان (بازیگر مشهور و باسابقه سینما و تلویزیون ایران) نیز با انتشار تصویری از غزه نوشت: «تصاویر ناراحتکننده میباشد، ولی متاسفانه فاجعه در راهه. قحطی بیسابقه در غزه توسط اسرائیل - تا نیایی گره از کار بشر وا نشود.»
تهمینه میلانی (کارگردان فیلمهای مهمی مانند «آتشبس»، «واکنش پنجم» و «سوپراستار»)، با به اشتراک گذاشتن تعدادی از تصاویر کودکان گرسنه و در معرض خطر غزه، از این فاجعه انسانی با عنوان «هولوکاست 2025» یاد کرد و نسبت به آن هشدار داد.
عباس جمشیدیفر (بازیگر سریالهای «اجل معلق»، «داریوش» و فیلم «تمساح خونی») نیز با انتشار تصویر یک کودک فلسطینی، نوشت: «خاک بر سر تمام دولتهای جهان، خاک بر سر جهان.» سینا مهراد (بازیگر سریالهای «از یاد رفته» و «آقازاده» نیز با به اشتراک گذاشتن تصویری از جنایت اخیر اسرائیل در غزه، نوشت: «خاک بر سر اهل دنیا.» افشین هاشمی (فیلمساز محبوب رده سنی کودک و نوجوان) نیز تصویری از کودکان گرسنه غزه با ظرفهای خالی غذا را به اشتراک گذاشت.
احسان یاسین (خواننده، آهنگساز و ترانهسرا، در سبک موسیقی عرفانی و نیایشیِ بینالمللی)، در صفحه شخصی خود در فضای مجازی به دو زبان فارسی و انگلیسی نوشت: «غزه امروز گواه مرگ انسانیت است و همه ما در برابر تاریخ شرمنده خواهیم بود. درباره غزه صحبت کنید، حتی اگر فقط یک جمله باشد.» حسن روحالامین (هنرمند برجسته حوزه هنرهای تجسمی) نیز با انتشار تصویر نقاشی زیبا و تأملبرانگیزی با همین مضمون با عنوان «یا رب!» از عبارت «کجاست خورشید تابنده هستی؟» استفاده کرد.
داوود کیم، خواننده کرهای هم با انتشار چند استوری، به این جنایت رژیم صهیونیستی واکنش نشان داد. در یکی از استوریهای او که پرچم فلسطین در آن به چشم میخورد، عبارت «کن لاهلنا المستضعفین فی غزه» نوشته شده است. کیم در یک استوری دیگر نیز خواستار رساندن آب، دارو، غذا و شیر به غزه شده و تصویر هر کدام را به اشتراک گذاشته است. سوزان ساراندون (هنرپیشه آمریکایی برنده اسکار) نیز در صفحه شخصی خود نوشت: «اسرائیل غزه را از گرسنگی به کام مرگ میکشاند. رژیم اسرائیل در ۲ مارس ۲۰۲۵ تمام ورودیهای نوار غزه را بست. مقادیر بسیار محدودی غذا، دارو یا سایر کمکهای حیاتی وارد غزه شده و کل جمعیت را مجبور به مرگ از گرسنگی کرده است.»
ملیکا زارعی (مجری محبوب کودکان و معروف به خاله شادونه) نیز دلنوشتهای مفصل را منتشر کرد که متن آن بدین شرح است:
«دو سال پیش با شروع جنگ غزه و شنیدن اخبار و تصاویر دلخراش و ناراحتکننده هر شب که کنار دخترم مینشستم تا خوابش بره بهش نگاه میکردم. ذهنم پر میشد از تصویر مادران در روزهای سخت غزه...
مدام فکر میکردم که زیر صدای موشک فرزندش را در آغوش گرفته و نمیداند فردا هست یا نه.
با خودم میگفتم خدایا چطور میشه یک مادر این لحظات سخت رو زندگی کند؟ سمت پنجره میرفتم به آسمون خودمون نگاه میکردم و با خودم میگفتم حتی تصورش برای من غیر ممکن هست.
یک نفس عمیق میکشیدم و میگفتم خدا بهشون کمک کنه، اما بعد از گذشت زمان خودم طعم تمام صداهای دلخراش را شنیدم.
طعم ناآرامی، نگرانی شبهایی که دستم را باید در دستان دخترم میگذاشتم، شبهایی که با خدا حرف میزدم و نمیدونستم فردایی رو می بینم یا نه.
صدای انفجار، صدای آمبولانس و صدای یا ابوالفضلها را شنیدم. ۱۲ روز جنگ تحمیلی و امتحان بزرگ برای اینکه چقدر عاشق وطنیم.
از خیابانها و بزرگراههای تهران که عبور میکنم، عکس این کودکان بیگناه را میبینم. عکس پسر و دخترهامون، مادران و پدران با لبخندهای شیرین که شاید خودشون بارها و بارها از این خیابانها عبور میکردند اما...
من هنوز باورش برام سخته و حالا چشمم به کودکان گرسنهای افتاده که نه فقط امنیت، آرامش و حتی غذا و حق زنده بودن را ازشان گرفته و هزاران سوالی که از ذهنمان میگذرد.
آن خانمی که با گرسنگان آفریقایی عکس یادگاری میانداخت، خودش رو حامی حقوق بشر میدانست کجاست؟
شاید حالا هم همینجا ایستاده با لبخند مصنوعی کنار مرگهای واقعی. ای خدا... خستهام از این همه بیوجدانی. از این مرگهای انسانی که هیچکس برایشان عزادار نمیشود. بیتفاوتی ما ادامه جنایت است.
اگر نمیتوانیم کمک کنیم، لااقل صدای درد را بشنویم. لااقل انسان بمانیم.»