قنادباشی در گفتوگو با «صبح نو» مطرح کرد؛ افکار عمومی سعودی با عادی سازی همراه نیست
جعفر قنادباشی، کارشناس مسائل خاورمیانه در گفتوگو با «صبح نو» در خصوص اهداف بنسلمان در سفر به آمریکا اظهارکرد: «برای اینکه هم موضوع هستهای را مطرح کنند و هم اینکه اصطلاحا اهداف سفر را توضیح دهند، من دیدم یکی از رسانهها این سفر را منحصر کرده بود به اینکه «بله، ایشان میرود تا بههرحال به توافقی درباره جدیتر شدن صنعت هستهای و نیروگاه برسند.» بحث اف-۳۵ هم مطرح شده بود که من خبرش را دیدم، اما واقعا به نظر من این هدف سفر نیست. این سفر با سفرهای دیگر کاملا متفاوت است.» وی افزود: «ترامپ در دور اول ریاستجمهوریاش که به عربستان آمد - اگر بخواهیم جایگاه این سفر را در روابط ایران و عربستان، همچنین عربستان و آمریکا بفهمیم - خوب است به روابط ترامپ با عربستان اشاره کنیم. او به عربستان آمد و بزرگترین قرارداد تسلیحاتی تاریخ را بنسلمان امضا کرد.» کارشناس مسائل خاورمیانه تصریح کرد: «بعد از آن نیز در «بیانیه ریاض» موضوع حذف حزبالله، حذف داعش، محدود کردن اخوان و ایران را بهعنوان گروههای افراطی مطرح کردند؛ آن هم با حضور مقامات ۵۰ کشور.»
قراردادهای میلیاردی و حمایتهای انتخاباتی بنسلمان از ترامپ
قنادباشی اضافه کرد: «در این دوره نیز اولین سفر ترامپ به عربستان بود و دوباره قراردادهای سنگین خرید تسلیحاتی با مبالغ مختلف، امضا شد. روابط عربستان و آمریکا در زمان ترامپ بسیار خوب بود، اما در زمان بایدن، چون او هزینههایی کرده بود تا ترامپ شکست بخورد، روابط عربستان و آمریکا چندان گرم نبود.»
وی تصریح کرد: «در واقع یکی از کشورهایی که پشت صحنه مخارج انتخاباتی ترامپ بود، عربستان است؛ همانطور که مثلا ایلان ماسک بهعنوان یک سرمایهدار بزرگ سرمایهگذاری کرد، عربستان هم سرمایهگذاری کرد و قراردادهای سنگینی بست.»
پولهای سعودی و صلح ابراهیم
کارشناس مسائل خاورمیانه یادآور شد: «چیزی که امروز بسیار مهم است، هدف سفر است. هدف اصلی بیشتر آمریکایی است. ممکن است بنسلمان برای خود اهدافی را در این سفر تدوین کرده باشد، اما اهداف آمریکایی روی دو محور کلیدی متمرکز است.»
قنادباشی ادامه داد: «اول، سرمایهگذاریهای عظیمی که وعده داده شده در آمریکا انجام شود. در دوره اول ترامپ حتی صحبت از ۶۰۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری عربستان در آمریکا بود. اگر اشتباه نکنم، به کره جنوبی هم گفته شده بود که تا ۳۰۰ میلیارد دلار باید در آمریکا سرمایهگذاری کند.»
ماجرای اف- 35ها چیست؟
وی یادآور شد: «دوم، موضوع پیوستن به صلح ابراهیم و عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی؛ که آمریکا در ازای آن پیشنهاد چندین فروند هواپیمای اف-۳۵ را داده است. فروش چنین تسلیحات پیشرفتهای به عربستان یعنی وابستهتر شدن کامل آن؛ زیرا این نوع سلاحها امنیت کشور را به خارج گره میزنند. این نکته ثابتشدهای است که امنیت خریدنی نیست و به سازندگان تسلیحات وابسته میشود.»
کارشناس مسائل خاورمیانه اظهارکرد: «در اوایل تولید اف-۳۵ حتی گفته بودند اگر روزی عربستان تغییر مسیر دهد و بخواهد به اسرائیل حمله کند، این هواپیماها طوری طراحی شدهاند که مانع از آن شوند. بنابراین آمریکا چنین امکاناتی را کاملا تحت کنترل خود نگه میدارد.»
افکار عمومی عربستان با عادیسازی همراه نیست
قنادباشی افزود: «از نظر داخلی هم بنسلمان اگر بخواهد به صلح ابراهیم بپیوندد، نیاز دارد برای افکار عمومی توجیه داشته باشد؛ مثلا اینکه «ما هم صنعت هستهای میگیریم، هم امنیت هوایی و هم وابستگیهایمان کاهش پیدا میکند»، اما کارشناسان معتقدند هیچیک از اینها امتیاز واقعی نیست؛ بلکه فقط ابزار اقناع افکار عمومی است.»
وی با بیان اینکه پس دو سیاست اصلی آمریکا در منطقه اکنون اینها است، ادامه داد: «جذب سرمایهگذاری عربستان در اقتصاد آمریکا و دوم پیشبرد عادیسازی روابط عربستان با رژیم صهیونیستی برای تثبیت موقعیت آن رژیم.»
کارشناس مسائل خاورمیانه تصریح کرد: «در کنار اینها ممکن است مسائل نظامی هم مطرح باشد. آمریکاییها درباره ایران علاقهمندند نوعی بسیج یا آمادهباش در میان متحدانشان ایجاد کنند. اما عربستان به دلیل آسیبپذیریهایش نمیخواهد آمریکا را وارد آتشافروزی علیه ایران کند؛ چون عربستان میداند هرگونه آغاز جنگ در خلیج فارس یعنی بسته شدن راههای بهرهبرداری آمریکا از منابع عربستان. آمریکاییها در میانمدت و بلندمدت نمیخواهند دسترسیشان قطع شود؛ پس از تنش شدید پرهیز میکنند.»
قنادباشی گفت: در دوره اول ترامپ، وقتی صحبت از عادیسازی عربستان و اسرائیل مطرح شد، تلاش کردند دو جزیره مصری را به عربستان واگذار کنند، اما پس از شکست ترامپ، موضوع متوقف شد؛ چون افکار عمومی عربستان، علما وهابی، مذهبیون و حتی زندانیان سیاسی، مخالف عادیسازی با اسرائیلاند و این کار برای عربستان هزینه بسیار سنگینی دارد.»
وی یادآور شد: «بنابراین عبور از این دشواریها برای عربستان آسان نیست. اما آمریکا همچنان تلاش میکند این روند را پیش ببرد، چون پذیرش رژیم صهیونیستی توسط بزرگترین و ثروتمندترین کشور عربی برای آمریکا یک پیروزی بزرگ است؛ موضوعی که داماد ترامپ که یهودی هم هست، به شدت پیگیری میکند.»
