اسفندیار خدایی، کارشناس مسائل بینالملل در گفتوگو با «صبح نو» در خصوص علل تعویق مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا اظهارکرد: «راه سختی پیشرو است و مذاکرات بسیار پیچیده و سنگین خواهد بود. چرا؟ چون طرف آمریکایی بهویژه تحت فشار لابی صهیونیستی، به دنبال آن است که مذاکرات را به بنبست بکشاند تا بهانهای برای اقدامات نظامی احتمالی فراهم شود. در واقع آمریکا شاید به دنبال این است که ابتدا به تأسیسات هستهای ایران حمله کند و سپس پشت میز مذاکره بازگردد؛ آن هم زمانی که ایران بخشی از ظرفیتهای خود را از دست داده باشد.»
طرف آمریکایی به دنبال شکست استراتژیک مذاکرات است
وی با بیان اینکه خیلیها در داخل کشور هم به این مذاکرات بدبیناند، ادامه داد: «اگر آمریکا واقعا به دنبال حلوفصل مسأله از راه دیپلماسی است، باید نفوذ و فشارهایی که از سوی لابی صهیونیستی و جنگطلبان به آن وارد میشود را کنار بگذارد. وسوسه ورود به جنگ باید کنار گذاشته شود.»
کارشناس مسائل بینالملل تصریح کرد: «جنگها معمولا زمانی آغاز میشوند که یک طرف تصور میکند میتواند اوضاع را کنترل کند. صدام هم وقتی به ایران حمله کرد، فکر میکرد در عرض چند روز یا چند هفته میتواند خوزستان را ضمیمه کند. جنگ ایران و عراق هم هشت سال طول کشید. در اکثر موارد، شروعکننده جنگ، بازنده نهایی آن بوده است. صدام در حمله به ایران و کویت شکست خورد. عربستان در حمله به یمن دستاوردی نداشت و در نهایت، با میانجیگری ایران، از آن بحران عقبنشینی کرد. عربستان میدانست اگر ادامه دهد، امنیت و اقتصادش به خطر میافتد بهویژه با موشکهایی که یمن دارد و «گنبد آهنینی» که عربستان ندارد. جنگهایی که اسرائیل هم علیه لبنان و غزه به راه انداخته، به شکست انجامیده است و نهتنها دستاوردی نداشته، بلکه باعث تقویت حزبالله شده است. در این دور جدید، حتی حزبالله ابتکار عمل را در دست گرفته است.»
آمریکا میخواهد ایران را تضعیف کرده و بعد امتیاز بگیرد
خدایی یادآور شد: «تاریخ معاصر نشان میدهد که حمله، الزاما به پیروزی منجر نمیشود، بلکه هزینههای بیشتری تحمیل میکند. ملت ایران خواهان جنگ نیست و جمهوری اسلامی نیز این را درک کرده است؛ اما اگر جنگی رخ دهد، هرچند برای ایران هم هزینه خواهد داشت، اما آمریکا هم به اهدافش نخواهد رسید. چون وقتی شما به میز مذاکره آمدهاید و بعد میخواهید آن را برهم بزنید، این از لحاظ اخلاقی و سیاسی نهتنها پذیرفتنی نیست، بلکه برای خود آمریکا هم بیاعتباری میآورد.» وی تصریح کرد: «نکته مهم این است که ملت ایران از مسیر مذاکره عبور کرده و امروز بسیار یکپارچهتر از قبل است. اگر حملهای صورت گیرد، این بار انسجام داخلی بیشتر خواهد بود، چون ایران نشان داده که اهل گفتوگو است. این مسأله برای جمهوری اسلامی یک دستاورد است.» خدایی بیان داشت: «در نهایت، اگرچه برخی در آمریکا با تحریک لابی اسرائیل به دنبال شکست مذاکرات هستند؛ اما بعید است به اهداف خود برسند. آمریکا هیچگاه نیروی زمینی وارد ایران نخواهد کرد، حتی ترامپ هم چنین تصوری ندارد. ممکن است صحبت از حملات محدود باشد؛ اما اگر مذاکرات به بنبست برسد، باز هم حمله راهحل نخواهد بود. هدف آمریکا باید موفقیت در مذاکرات باشد، نه جنگ.»
وی اضافه کرد: «واقعیت این است که استراتژی کلی آمریکا، چه در دوران ترامپ، چه در دولت اوباما و حتی در نگاه سیاستگذاران کنونی، حرکت از خاورمیانه به سوی تمرکز بر شرق آسیاست. خاورمیانه دیگر برای آمریکا آن مزیت استراتژیک سابق را ندارد. آمریکا دیگر واردکننده نفت نیست؛ بلکه امروز بزرگترین تولیدکننده نفت در جهان است. بنابراین منافع اقتصادی آمریکا اکنون در شرق آسیا متمرکز شده، جایی که قلب اقتصاد جهانی در حال تپش است.» کارشناس مسائل بینالملل یادآور شد: «حوادثی مانند جنگ عراق، واقعه ۱۱ سپتامبر و هفت اکتبر، همگی باعث شدند آمریکا در خاورمیانه گرفتار شود و این گیر افتادن بیش از هرکس به نفع رقبای واشنگتن از جمله چین تمام شده است. در چنین شرایطی، ورود به یک جنگ جدید با ایران، آمریکا را بار دیگر در منطقهای گرفتار خواهد کرد که دیگر نه نفعی برایش دارد و نه اولویتی در چشمانداز راهبردیاش.»
ادامه در صفحه 5