پس از انجام سه دور مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و ایالات متحده با میانجی‌گری عمان، روند گفت‌وگوها دچار وقفه شده است. این ابتدا نشانه‌هایی از پیشرفت را نشان می‌داد؛ اما به‌ تدریج با موانعی روبه‌رو شد. یکی از عوامل مهم پشت صحنه این توقف، فشارها و کارزارهای سیاسی یک اندیشکده آمریکایی به نام «بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها» (Foundation for Defense of Democracies یا به اختصار FDD) عنوان می‌شود. در این گزارش تحلیلی، مواضع اخیر FDD درباره ایران و مذاکرات، نفوذ این اندیشکده بر سیاست‌های دولت ترامپ و تصمیم‌گیران واشنگتن، تأثیر رویکرد افراطی و فشارهای رسانه‌ای آن بر کند شدن یا توقف مذاکرات و نقش رسانه‌ها و لابی‌های همسو با FDD در شکل‌دهی فضای ضد مذاکره بررسی می‌شود.
مواضع اخیر FDD درباره ایران و مذاکرات
بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها یک اندیشکده مستقر در واشنگتن است که به اتخاذ مواضع سرسختانه در قبال جمهوری اسلامی ایران شهرت دارد. در جریان دورهای اخیر گفت‌وگوهای غیرمستقیم ۲۰۲۵، کارشناسان و مدیران FDD آشکارا نسبت به هرگونه توافق موقت یا امتیازدهی به ایران هشدار داده‌اند. برای مثال، مارک دوبوویتز مدیر اجرایی FDD تأکید کرده است که اختلاف‌نظرها و پیام‌های متناقض در داخل دولت آمریکا می‌تواند توسط تهران مورد بهره‌برداری قرار گیرد. دوبوویتز هشدار داده که اگر ایران احساس کند برخی از اعضای دولت آمریکا به‌ شدت خواهان توافق هستند، رژیم ایران از این «بوی ضعف و اشتیاق» استفاده خواهد کرد تا امتیازات بیشتری بگیرد. وی همچنین ادعا کرده است که اکنون به ‌دلیل فشار تحریم‌ها و تضعیف موقعیت منطقه‌ای ایران، واشنگتن در بالاترین سطح اهرم فشار تاریخی قرار دارد و باید به‌ جای توافق نیم‌بند، بر برچیدن کامل برنامه هسته‌ای ایران پافشاری کند. این مواضع بدان معناست که از دید FDD هر گونه توافق جزئی (مانند محدود کردن غنی‌سازی به سطح پایین) ناکافی بوده و تنها فرصتی به تهران برای بازیابی قدرت خود می‌دهد. موضع سرسختانه FDD را می‌توان در اظهارات دیگر اعضای آن نیز دید. اندریا استریکِر پژوهشگر این بنیاد، یکی از بدترین سناریوهای ممکن را توافق موقت یا مبهم با ایران می‌داند. همچنین بهنام بن طالب‌لو از مدیران برنامه ایران در FDD هشدار داده که تهران احتمالا مذاکرات را طولانی خواهد کرد، چراکه باور دارد «تا وقتی واشنگتن مشغول مذاکره است، اورشلیم (اسرائیل) دست به حمله نمی‌زند - و همه چیز را از همین دریچه می‌بیند.
این سخنان نشان می‌دهد FDD مذاکرات جاری را صرفا تاکتیکی از سوی تهران برای خرید زمان می‌داند و نسبت به هرگونه توافق نیمه‌کاره بدبین است. به‌طور خلاصه، موضع اخیر FDD همسو با رویکرد سنتی آن است: مخالفت با هر توافقی که برنامه غنی‌سازی ایران را به‌طور کامل متوقف نکند. این اندیشکده از ابتدای سال ۲۰۲۵ تاکنون، بارها در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی تأکید کرده که آمریکا نباید در برابر ادامه محدود غنی‌سازی اورانیوم در ایران کوتاه بیاید و لازم است یا تهران را مجبور به تعطیلی کلی برنامه هسته‌ای کرد یا فشار حداکثری را حفظ نمود. بدین ترتیب FDD در گفتار و نوشتار خود فضای بدبینی نسبت به مذاکره و هر نوع توافق جزئی را ترویج کرده است.
 
*****نفوذ FDD بر دولت ترامپ و تصمیم‌گیران سیاست خارجی آمریکا
بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ (دوره نخست) نفوذ قابل‌توجهی بر جهت‌گیری سیاست واشنگتن در قبال ایران داشت. این اندیشکده با ارائه گزارش‌ها، توصیه‌ها و حضور فعال در رسانه‌ها، یکی از معماران اصلی سیاست «فشار حداکثری» شناخته می‌شود. ریچارد گلدبرگ از اعضای ارشد FDD مستقیما در شورای امنیت ملی کاخ سفید به‌عنوان مدیر مقابله با ایران خدمت کرد و هماهنگی عناصر کلیدی کارزار فشار حداکثری ترامپ را برعهده داشت. خود گلدبرگ اذعان کرده که در طراحی تحریم‌های فلج‌کننده علیه تهران نقش داشته و این را «نشان افتخار» خود می‌داند.
حتی وزارت خارجه ایران در سال ۲۰۱۹ ، FDD و مارک دوبوویتز را به‌ دلیل مشارکت مؤثر در «تروریسم اقتصادی علیه ایران» تحریم کرد.
در دولت ترامپ، بسیاری از چهره‌های کلیدی سیاست خارجی عملا دیدگاه‌های همسو با FDD داشتند. خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ - که به اذعان ناظران دقیقا به این خاطر صورت گرفت که برجام توان غنی‌سازی هرچند محدود را برای ایران حفظ می‌کرد - در راستای توصیه‌هایی بود که نهادهایی چون FDD مطرح می‌کردند. شخصیت‌هایی مانند مایک پومپئو و جان بولتون که در دولت اول ترامپ حضور داشتند، از مخالفان سرسخت برجام و موافقان سیاست تقابل حداکثری بودند؛ رویکردی که FDD نیز ترویج می‌کرد. این همسویی فکری باعث می‌شد توصیه‌های سخت‌گیرانه FDD به آسانی در بدنه تصمیم‌گیری دولت نفوذ کند.
ادامه در صفحه 8