زارعی در گفتگو با «صبح نو» مطرح کرد؛ «رایزنی‌های حساس پیش از سفر ترامپ
اصغر زارعی، کارشناس مسائل منطقه خاورمیانه در گفتگو با «صبح نو» در خصوص سفر وزیر امور خارجه کشورمان به عربستان و قطر گفت: سفر آقای عراقچی به عربستان و دیدار با وزیر خارجه عربستان سعودی روز گذشته برگزار شد و محتوای مباحثی که با طرف سعودی مطرح گردید، آن‌گونه که در رسانه‌ها منتشر شده، در واقع پیرامون ارتقای روابط دوجانبه و بررسی برخی مسائل منطقه‌ای بود. با این حال، آنچه مطرح شد فراتر از مطالب منتشرشده در رسانه‌هاست.
وی افزود: در شرایطی که شاهد سفر آقای عراقچی به هند و پاکستان نیز بودیم، وی از آنجا وارد منطقه شد و هم‌زمانی این سفر با روزهای ورود آقای ترامپ به سه کشور عربی شامل عربستان، امارات و قطر، در واقع می‌تواند به‌منزله انجام آخرین رایزنی‌ها میان مقامات جمهوری اسلامی ایران و مقامات عربستان سعودی پیش از سفر رئیس‌جمهور آمریکا تلقی شود. همچنین تبادل دیدگاه‌های دو طرف در رابطه با مسائل هسته‌ای منطقه و مذاکراتی که قرار است یکشنبه آینده در عمان برگزار شود نیز می‌تواند یکی از محورهای اصلی و مهم دیدارهای آقای عراقچی با مقامات عربستانی در جده باشد.
سفر عراقچی در آستانه سفر ترامپ؛ هم‌زمانی معنادار در تحولات منطقه‌ای
این کارشناس مسائل منطقه خاورمیانه مطرح کرد: قطعاً آقای عراقچی در شرایط حاضر تنها به‌عنوان یک مذاکره‌کننده ساده عمل نمی‌کند، چرا که این تحولات ریشه در روندی چندساله دارند. ارتقای روابط عربستان با جمهوری اسلامی ایران یکی از موضوعاتی است که در سال‌های اخیر همواره پیگیری شده است. اما حضور آقای عراقچی در جده و مذاکرات شنبه، آن‌هم پیش از سفر آقای ترامپ، قطعاً موضوعات بسیار جدی‌تری را در دستور کار دارد. زارعی اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران در این دیدارهایی که توسط آقای عراقچی انجام خواهد شد، نقطه‌نظرات و دیدگاه‌های خود را در خصوص مسائل قرضی، بحران یمن و همچنین مذاکرات روز یکشنبه و تداوم آن مطرح خواهد کرد. این موضوع می‌تواند یکی از محورهای جدی گفت‌وگوها باشد. وی اضافه کرد: با توجه به اینکه آقای ترامپ نیز به منطقه سفر خواهد کرد و این دیدارها در چنین فضایی صورت می‌گیرند، یکی از مسائل مهمی که در این دیدارها از محوریت برخوردار خواهد بود، موضوعات حیاتی منطقه از جمله آخرین وضعیت درگیری‌ها در نوار غزه، دریای سرخ و یمن است. همچنین این پرسش مطرح است که جمهوری اسلامی ایران چگونه می‌تواند با نقش‌آفرینی مؤثر خود در تحولات منطقه‌ای، شرایط مطلوب‌تری را برای ثبات در منطقه فراهم سازد.
جدیت آمریکا در حل بحران‌های منطقه‌ای زیر ذره‌بین تهران
این کارشناس مسائل منطقه خاورمیانه خاطرنشان کرد: از سوی دیگر، این موضوع نیز مورد توجه است که ایالات متحده آمریکا تا چه اندازه در خصوص همکاری و حل مسائل منطقه‌ای جدیت دارد. این موضوعات می‌توانند به‌طور طبیعی در رایزنی‌های طرفین و گفت‌وگوهای مقامات سعودی با طرف آمریکایی مطرح شده و مورد تحلیل قرار گیرند.
زارعی در خصوص موضوع خلیج فارس نیز گفت: از طرف ترامپ اعلام شده که اگر از من سوالی در این زمینه پرسیده شود، ممکن است به آن پاسخ دهم. موضوع «خلیج عربی» طی سال‌های اخیر بارها از سوی برخی کشورهای عرب منطقه مطرح شده است. این در حالی است که بسیاری از این کشورها در نقشه‌ها و منابع جغرافیایی خود از این عنوان غیرواقعی استفاده می‌کردند.
خلیج فارس؛ نماد وحدت ملی در برابر تحریف‌های سیاسی
وی با تاکید بر اینکه این اقدام باعث شکل‌گیری نوعی اتحاد و هم‌صدایی میان تمامی ایرانیان داخل و خارج از کشور و همچنین دوستداران تاریخ جهان شد، ادامه داد: ما شاهد بودیم که حتی سازمان ملل متحد و بسیاری از کشورهای جهان، از جمله کارشناسان مسائل جغرافیای سیاسی و تاریخ منطقه، اذعان کردند که اسناد فراوانی در کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مراکز ملی نگهداری می‌شود که بر اساس آن، این پهنه آبی از دیرباز با عنوان «خلیج فارس» شناخته می‌شده است.
این کارشناس مسائل منطقه خاورمیانه یادآور شد: در بسیاری از اسناد و مکاتبات رسمی، حتی خود ایالات متحده آمریکا و نیز کشورهای منطقه، این عنوان را به رسمیت شناخته‌اند. این موضوع به‌نوعی به یک ترند جهانی تبدیل شد و آقای ترامپ نمی‌تواند آن را تغییر دهد. هرچند که ما نیز می‌توانیم در مورد خلیج مکزیک عنوان «خلیج خوک‌ها» را مطرح کنیم، به‌ویژه با توجه به شکست تاریخی آمریکا از نیروهای کوبایی در جریان عملیات موسوم به «خلیج خوک‌ها» در سال ۱۹۶۱. آمریکایی‌ها در آن واقعه با حمایت از نیروهای مخالف کوبا شکست سختی خوردند، و آن ماجرا به‌درستی به عنوان «جنگ خلیج خوک‌ها» شناخته شد؛ عنوانی که برازنده آنان است.
از جده تا دوحه؛ اراده ایران برای همکاری‌های چندجانبه با شورای همکاری خلیج فارس
زارعی در خصوص سفر عراقچی به دوحه عنوان کرد: از آغاز انقلاب اسلامی، سیاست اصولی و راهبردی جمهوری اسلامی ایران همواره بر این اساس بوده که امنیت و ثبات پایدار در منطقه تنها از طریق همکاری کشورهای منطقه حاصل می‌شود، و هرگونه مداخله خارجی در امور منطقه می‌تواند به بی‌ثباتی و ناامنی بینجامد. تأمین امنیت و ثبات پایدار در منطقه خلیج فارس مستلزم همکاری کشورهایی است که در دو سوی این آبراه حیاتی قرار دارند. وی افزود: در همین راستا، جمهوری اسلامی ایران همواره تلاش کرده تا نسبت به بدرفتاری‌ها و رفتارهای غیردوستانه برخی کشورهای عربی عضو شورای همکاری خلیج فارس، و حتی برخی دیگر از کشورها، با سعه‌صدر برخورد کند. ایران کوشیده تا اختلافات و دشمنی‌ها را کنار گذاشته و از مسیر دوستی و همکاری وارد تعامل با این کشورها شود. دیدارها و مذاکرات سطح بالای صورت‌گرفته نیز گواه این رویکرد است.
دیپلماسی منطقه‌ای ایران در برابر مداخلات خارجی
این کارشناس مسائل منطقه خاورمیانه تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران خواهان روابطی دوستانه و صمیمانه با کشورهای منطقه بوده و حضور آقای عراقچی، پس از سفر به جده و در ادامه آن، حضور در کنفرانس دوحه، در واقع بیانگر اراده و عزم تهران برای تقویت همکاری‌های چندجانبه با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و سایر کشورهای آسیایی حوزه خلیج فارس است.
زارعی در پایان اظهار داشت: با توجه به سفر آقای ترامپ به قطر و هم‌زمانی آن با این تحرکات دیپلماتیک، دیدارهای مقامات جمهوری اسلامی ایران با مقامات کشورهای شرکت‌کننده در این کنفرانس، به‌ویژه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، می‌تواند نقش‌آفرینی مؤثر و مثبتی را در این شرایط حساس منطقه‌ای به همراه داشته باشد.
