نگاهی به سریال «قول مردونه» ساخته علی طاهرفر
سریال ایرانی «قول مردونه» به کارگردانی علی طاهرفر و تهیه‌کنندگی ایرج محمدی یکی از تولیدات نوروزی شبکه سه سیما در سال ۱۴۰۴ است که از ۷ فروردین‌ماه روی آنتن رفت. این سریال ۳۰ قسمتی در ژانر کمدی ساخته شده و در بستری نوستالژیک از دهه ۶۰، داستانی پرکشش و درعین‌حال صمیمی و آشنا را روایت می‌کند. ماجرای اصلی داستان درباره جوانی است که در میانه چالش‌های زندگی، تلاش می‌کند به قول‌هایی که داده وفادار بماند. سریال با طنزی ملایم، به مسائل خانوادگی، اجتماعی و فرهنگی آن دوران می‌پردازد و فضای گرم و انسانی روابط میان شخصیت‌ها را برجسته می‌کند.
یکی از ویژگی‌های قابل‌توجه «قول مردونه» بهره‌گیری از حال و هوای دهه ۶۰ است؛ از طراحی صحنه و لباس گرفته تا موسیقی و جزئیات رفتاری شخصیت‌ها، همه چیز تلاشی برای بازسازی حال و هوای آن سال‌هاست. این بازآفرینی نوستالژیک به خوبی با ذائقه مخاطبانی که خاطراتی از آن دهه دارند، ارتباط برقرار می‌کند. درعین‌حال، سریال توانسته فضایی قابل فهم و قابل لمس نیز برای نسل جوان‌تر بسازد که با آن دوره زمانی آشنایی مستقیمی ندارند.
در «قول مردونه» هنرمندان شناخته‌شده‌ای به ایفای نقش پرداخته‌اند؛ از جمله محمدرضا هدایتی که با بازی گرم و باورپذیرش نقش آقا عزت را ایفا می‌کند، مردی خانواده‌دوست و ریشه‌دار که نماد پدران مسئول‌پذیر و دلسوز دهه ۶۰ است. شهره سلطانی در نقش همسر او نیز حضوری محکم و قانع‌کننده دارد و تعامل میان این دو شخصیت، نقطه اتکایی برای درام خانوادگی سریال به‌شمار می‌رود. بازیگران دیگری همچون محمد نادری، رؤیا میرعلمی، آشا محرابی و سیروس میمنت نیز در ترکیب بازیگران حضور دارند و هرکدام با تیپ‌سازی خاص و بازی روان خود، بخشی از تنوع و طراوت روایت را به دوش می‌کشند.
طنز موجود در سریال، از نوع اغراق‌آمیز یا موقعیت‌های شلوغ و بی‌منطق نیست، بلکه بیشتر از دل موقعیت‌های روزمره، دیالوگ‌های صمیمی و شخصیت‌پردازی دقیق بیرون آمده است. این ویژگی باعث می‌شود شوخی‌های سریال نه‌تنها خنده‌دار، بلکه دلنشین و واقع‌گرا نیز باشند. درعین‌حال، سریال از شعارزدگی پرهیز کرده و پیام‌هایی مثل پایبندی به تعهدات، اهمیت خانواده و صداقت را به نرمی در دل داستان جا داده است، بدون آنکه مخاطب را با بیان مستقیم آن‌ها خسته کند.
از لحاظ ساختاری، «قول مردونه» دارای انسجام قابل قبولی است. روایت اپیزودیک ولی پیوسته، باعث شده که بیننده بتواند هم به راحتی با هر قسمت ارتباط برقرار کند و هم داستان را به صورت یک کل واحد دنبال کند. البته باید گفت در برخی قسمت‌ها ریتم داستان کمی کند شده و حس می‌شود که برخی صحنه‌ها تنها برای پر کردن زمان اضافه شده‌اند. این مسأله به‌ویژه در نیمه دوم سریال بیشتر نمود پیدا می‌کند و می‌توانست با تدوین دقیق‌تر و حذف برخی ضعف‌های اجرایی، بهتر مدیریت شود.
نکته دیگری که در مورد سریال می‌توان ذکر کرد، بهره‌گیری از جزئیات دقیق در طراحی صحنه و لباس است. سازندگان سریال با دقت در بازسازی دکور خانه‌ها، مغازه‌ها، خیابان‌ها و حتی وسایل ساده‌ای مثل تلفن یا تلویزیون، تلاش کرده‌اند فضایی واقعی از دهه ۶۰ خلق کنند. این توجه به جزئیات، سریال را از سطح صرفا نوستالژیک فراتر می‌برد و آن را به اثری مستندگونه در قالب درام تبدیل می‌کند. موسیقی متن نیز هماهنگ با فضای داستان و زمان روایت انتخاب شده و به حس و حال مخاطب کمک می‌کند.
در کنار نقاط قوت، نمی‌توان از برخی ضعف‌های سریال چشم‌پوشی کرد. از جمله تکرار برخی کلیشه‌های رایج در آثار کمدی تلویزیونی مثل حضور شخصیت‌هایی با ویژگی‌های اغراق‌شده یا شوخی‌هایی که چندان نوآورانه نیستند. بااین‌حال، به نظر می‌رسد که تیم سازنده با هوشمندی این کلیشه‌ها را در حد تعادل نگه داشته‌اند و اجازه نداده‌اند به خط اصلی داستان آسیب بزنند.
در مجموع، «قول مردونه» یکی از تولیدات موفق تلویزیون در سال ۱۴۰۴ است که توانسته با تلفیق فضای نوستالژیک، کمدی ملایم و داستانی انسانی و صادقانه، توجه طیف گسترده‌ای از مخاطبان را به خود جلب کند. این سریال نمونه‌ای خوب از این است که چگونه می‌توان با تکیه بر قصه‌گویی صمیمی و شخصیت‌پردازی دقیق، اثری تولید کرد که هم سرگرم‌کننده باشد و هم لایه‌هایی از ارزش‌های فرهنگی و اخلاقی را بازتاب دهد. سریال اگرچه بی‌نقص نیست، اما تماشای آن به‌ویژه برای کسانی که دنبال اثری گرم، خانوادگی و با ریشه‌های سنتی هستند، می‌تواند تجربه‌ای دلچسب و خاطره‌انگیز باشد.
