علیه تحریم، علیه جنگ، علیه ترور
«دانش با ترور خاموش نمی‌شود». پنج کلمه این جمله را، پنج عضو تیم المپیاد دانش‌آموزی نجوم و اخترفیزیک ایران روی کاغذی در دست گرفتند، در حالی که مدال طلای قهرمانی مسابقات سال 2025 بر سینه‌هایشان می‌درخشید. جوانان ایران در یکی از معتبرترین و شناخته‌شده‌ترین مسابقات علمی در سطح جهان بر سکوی قهرمانی ایستادند؛ رقابتی سخت که با حضور حدود ۳۰۰ دانش‌آموز از ۶۳ کشور دنیا برگزار شد و در بخش‌های مختلف نظریه ، تحلیل داده و مشاهدات نجومی ، شرکت کنندگان را در زمینه ارزیابی عم و تمرینات نظری به چالش کشید
شرکت‌کنندگان در این رقابت، برترین دانش‌آموزان دبیرستانی از سراسر جهان هستند که از میان صدها داوطلب برگزیده شده‌اند تا در مواجهه با سوالات و مسائل شامل نجوم، اخترفیزیک و رصد، سطح علمی خودشان و کشورشان را محک بزنند.
جوانان کشورمان، امسال هم مدال‌های طلای این رقابت را درو کردند؛ نتیجه‌ای حیرت‌آور که شرکت‌کنندگان ایرانی سال گذشته نیز آن را به دست آورده بودند. نتیجه این رقابت آنجا قابل توجه است که نگاهی به لیست کشورهای شرکت کننده بیندازیم. از آمریکا، استرالیا، ایتالیا و فرانسه گرفته تا عربستان، ارمنستان، پاکستان و هندوستان. بعد از ایران، به ترتیب هند، رومانی، سنگاپور و آمریکا در جایگاه‌های بعدی قرار گرفتند.
احتمالا شما هم از دور یا نزدیک، زوج‌هایی را دیده‌اید که در گفتگوهای روزمره خود می‌گویند برای آینده فرزندان‌شان و برای تحصیل بهتر آنها قصد مهاجرت دارند. آمریکا، کشوری که مقصد مهاجرت بسیاری از کسانی است که گمان می‌کنند نخبه‌پروری آنجا در دسترس است، در این رقابت، چهار پله پایین‌تر از ایران در جایگاه پنجم قرار گرفت و دو مدال طلا و یک مدال برنز دریافت کرد. استرالیا، کشوری که مقصد بسیاری از کسانی است که قصد مهاجرت تحصیلی دارند، در ششمین رتبه، تنها یک مدال نقره کسب کرد.
یکی از دلایل اعتبار جهانی این رقابت، آن است که عملکرد شرکت‌کننده‌ها در آن به صورت تیمی ارزیابی می‌شود. از نگاه مجله‌های علمی، قهرمانی به صورت تیمی در این رویدادها نشانه کیفیت بالای آموزش، انتخاب و آماده‌سازی در کشور مذکور است. از نگاه رسانه‌ها، کسب جایگاه اول در این رقابت، قدرت علمی کشور قهرمان را به نمایش می‌گذارد و نشان می‌دهد که توزیع دانش و مهارت‌ها در اعضای تیم با دقت بسیاری انجام شده است.
حالا، برتری قاطع و رشک‌برانگیز ایران میان کشورهایی که هر کدام ادعای بسیاری در زمینه علم و دانش دارند، واکنش گسترده کاربران غیرایرانی به دنبال داشت. از دوشنبه که خبر قهرمانی دوباره تیم کشورمان در این رقابت جهانی، شبکه‌های اجتماعی را پر کرده، تبریک‌ها و تحسین‌های بسیاری از سراسر دنیا نصیب این جوانان شده است. اما در میان این واکنش‌هاف تعدادی از آنها قابل تامل است.
«اگر تحریم‌ها نبودند، ایران قطعاً یک قدرت فناوری بود که می‌توانست سنت و مدرنیته را با هم ترکیب کند، میراثی از امپراتوری باستانی ایران، ریاضیات، نجوم، طالع‌بینی و مهندسی. برای شهروندان ایرانی بهترین‌ها را آرزو دارم. تبریک می‌گویم.»
« (ایرانی‌ها)درخشان هستند. من در دوران تحصیل با بسیاری از مهندسان و دانشمندان ایرانی آشنا شده‌ام و آنها دانشجویان برتر در برنامه‌های تحصیلات تکمیلی خود در ایالات متحده بودند. اگر درست به خاطر بیاورم، بسیاری از آنها از دانشگاه شریف بودند.»
«تبریک به تیم ایران برای کسب هر ۵ مدال طلا در المپیاد بین‌المللی نجوم و اخترفیزیک! دستاورد شما، رقابت با ۶۴ کشور، واقعاً الهام‌بخش و گواهی بر استعداد و سخت‌کوشی شماست. آفرین و بهترین آرزوها برای موفقیت‌های مداوم!»
«درو کردن هر ۵ مدال طلای ایران در المپیاد بین‌المللی نجوم یک خبر ساده نیست؛ بلکه نشان‌دهنده تعهد ملی به علم است. در حالی که غرب با ایده کاهش رشد بازی می‌کند، دیگران در حال پرورش ذهن‌هایی هستند که آینده را هدایت خواهند کرد.»
«تبریک به ایران! علیرغم تحریم‌های غیرقابل درک کشورهای غربی و دروغ‌هایی که همان کشورهای غربی در مورد آنها می‌گویند، ایران به جهانیان نشان داده که حقیقت کجاست... و معنای واقعی حاکمیت چیست! ایران، نشانه‌ای درخشان از امید و اراده است.»
«ایران اخیراً در زمینه‌های مختلف ما را شگفت‌زده کرده و این یک دستاورد بزرگ در میان تحریم‌ها و محدودیت‌هاست. شکست دادن ۶۴ کشور شوخی نیست.»
از میان صدها نظر کاربران شبکه‌های اجتماعی، این تنها چند نمونه‌ای بود که روایت می‌کرد جهان امروز، بیش از گذشته با توانایی‌های جوانان ایران آشنا شده است؛ جهانی که دیگر می‌داند با تحریم، ترور یا جنگ رسانه‌ای نمی‌تواند در مسیر علم و دانش ایرانیان سدی بسازد. بی‌شک نظام آموزشی کشورمان، ضعف‌های بسیاری دارد؛ مشکلات کهنه و شکاف‌هایی عمیق که روز به روز زخم‌های جدیدی بر تن قشر دانش‌آموز و دانشجو وارد می‌کند. روشن است که قهرمانی استعدادهای جوان ایرانی نمی‌تواند بهانه‌ای برای انکار این ضعف‌ها باشد؛ اما کسب چنین نتایج حیرت‌انگیزی در سطح بین‌المللی و به ویژه تکرار پی در پی این قهرمانی‌ها نشان می‌دهد، خیال گروهی از جامعه مبنی بر اینکه نسل امروز و فردا در ایران، فرصتی برای درخشش ندارند، خیالی تلخ و نادرست درباره این خاک است. جوانان تیم المپیاد دانش‌آموزی نجوم و اخترفیزیک با قهرمانی خود از طرفی به جهان یادآوری کردند که دانشمندان ایرانی متوقف نخواهند شد و از طرف دیگر ثابت کردند برای پرورش استعدادها و درخشیدن در بالاترین قله‌ها، نیازی به مهاجرت نیست. نخبه‌های ایرانی آنچه می‌توانستند را به بهترین نحو انجام دادند و با کسب رفیع‌ترین نتایج جهانی، روز به روز ترکش مهاجرت را از ذهن جامعه خارج می‌کنند؛ ترکشی که نتیجه جنگ رسانه است و بعد از قهرمانی این نخبه‌ها بهبود جای زخم آن بر عهده رسانه و حاکمیت است؛ رسانه‌ای که باید قهرمانی‌شان را در بوق و کرنا کند و حاکمیتی که باید این سرمایه‌های ملی را برای مرز و بوم نگاه دارد.
