عزت‌الله ولی‌پورکانی، کارشناس مطالعات راهبردی در گفت‌وگو با «صبح نو» برگزاری نشست اخیر سازمان همکاری‌های شانگهای و رژه نظامی پکن با حضور سران ایران، روسیه، چین، هند و کره شمالی را نقطه عطفی در معماری نوین نظام بین‌الملل دانست. 
وی گفت: «این رویدادها نه‌تنها بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های جهانی داشت، بلکه واکنش‌های عصبی مقامات غربی از جمله مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و حتی رئیس‌جمهور پیشین آمریکا را برانگیخت؛ واکنش‌هایی که نشان‌دهنده هراس غرب از تحولات بنیادین در عرصه جهانی است.» 
ولی‌پورکانی تأکید کرد: «نشست شانگهای، صرفا یک گردهمایی دیپلماتیک نبود، بلکه نمادی عینی از گذار از نظم تک‌قطبی تحت هژمونی آمریکا به سوی نظمی چندقطبی است. در این الگو، قدرت‌های مستقل و متکی بر حاکمیت ملی نقش اصلی را در تعیین آینده جهان ایفا می‌کنند.» 
به گفته او، حضور هم‌زمان قدرت‌هایی چون روسیه، چین، ایران، هند و کره شمالی، این پیام روشن را برای غرب داشت که عصر غرب‌محوری رو به پایان است. 
کارشناس مسائل راهبردی با اشاره به مواضع اتحادیه اروپا که همکاری این کشورها را «اتحاد خودکامه» و «چالش علیه نظم مبتنی بر قواعد» توصیف کرده است، گفت: «پرسش اینجاست که مقصود از «قواعد» چیست؟ قواعدی که صرفا توسط غرب تعریف شده و منافع یک‌طرفه آن‌ها را تضمین می‌کند؟» 
به گفته ولی‌پورکانی، آنچه غرب را نگران کرده، نه بی‌قاعدگی، بلکه شکل‌گیری قواعد جدیدی است که خارج از دایره نفوذ غرب طراحی می‌شوند.  وی همچنین به واکنش طنزآمیز دونالد ترامپ اشاره کرد که مدعی شد روسیه و هند «به چین باخته‌اند». ولی‌پورکانی این اظهارات را پرده‌بردار از یک واقعیت راهبردی دانست: سیاست‌های خصمانه آمریکا، حتی متحدان سنتی‌اش را به سوی همکاری با رقبای واشنگتن سوق داده است. اعمال تعرفه‌های تجاری علیه هند و فشار برای قطع همکاری با روسیه، نمونه‌ای از خطاهای راهبردی آمریکا بود. 
ولی‌پورکانی حضور فعال ایران در نشست شانگهای را دارای اهمیت ویژه ارزیابی کرد. او دو بعد اصلی این حضور را چنین برشمرد: نخست، توانمندسازی دیپلماتیک؛ ایران نشان داد که حتی در شرایط سخت‌ترین تحریم‌ها، توان همکاری با قدرت‌های بزرگ را دارد و می‌تواند جایگاه خود را به‌عنوان بازیگری تأثیرگذار در نظم نوین تثبیت کند. دوم، تقویت امنیت ملی؛ چراکه همکاری‌های راهبردی با کشورهایی همچون روسیه و چین، سپری مهم در برابر تهدیدات خارجی ایجاد کرده و ظرفیت مانور دیپلماتیک ایران را افزایش می‌دهد. 
به باور این کارشناس، شکل‌گیری جهان چندقطبی روندی اجتناب‌ناپذیر است. همکاری‌های اخیر در چارچوب سازمان همکاری‌های شانگهای و دیگر سازوکارهای منطقه‌ای نشان می‌دهد که کشورهای مستقل مصمم به طراحی نظمی عادلانه‌تر هستند؛ نظمی که در آن، احترام به تنوع فرهنگی و حاکمیت ملی جایگزین تحمیل ارزش‌های یک‌جانبه خواهد شد. 
ولی‌پورکانی تأکید کرد: «ائتلاف میان قدرت‌های اقتصادی، نظامی و تمدنی شرق، نه یک نمایش ضدغربی، بلکه پاسخی طبیعی به سیاست‌های تهاجمی و یک‌جانبه‌گرایانه غرب است.» 
وی خاطرنشان کرد: «غرب باید به‌ جای برچسب‌زنی، در رویکردهای خود بازنگری کند و بپذیرد که جهان به سمت چندقطبی‌شدن حرکت می‌کند. برای جمهوری اسلامی ایران نیز، تقویت این همکاری‌ها یک انتخاب نیست، بلکه ضرورتی راهبردی برای تضمین امنیت و منافع ملی در نظم جهانی آینده است.»