مهرابی در گفت‌وگو با «صبح نو» : اروپا کارمند آمریکا است
علیرضا مهرابی، کارشناس مسائل اروپا در گفت‌وگو با «صبح نو» در خصوص تحولات اخیر بین ایران و تروئیکای اروپایی و همچنین آمریکا اظهارکرد: «آقای عراقچی هم در بند دوم صحبتش به این نکته اشاره کرده که اروپایی‌ها باید راه خود را از آمریکایی‌ها جدا کنند.»
اروپا مستقل نیست و نمی‌توان روی قرارداد با آن حساب کرد
وی افزود: «اروپا که این کار را نخواهد کرد. یعنی عملاً به روشنی می‌دانید و برایتان مسجّل است که اروپایی‌ها کارمندان شخصی ایالات متحده آمریکا هستند؛ بنا به دلایل و موضوعات تاریخی و مباحثی که پس از طرح مارشال بعد از جنگ جهانی دوم اتفاق افتاد. ما اروپای قدرتمندی نداریم که فکر کنیم اروپا یک واحد مستقل و اثرگذار است که بتوان با آن وارد عرصه تفاهم، مذاکره و قرارداد شد.»
کارشناس مسائل اروپا تصریح کرد: «اما در حال حاضر، موضوعی که با اروپایی‌ها داریم، «مکانیزم ماشه» است. این بحثی بود که باید پیش‌تر به فکرش می‌بودیم. مکانیزم ماشه موضوع بسیار مهمی است، زیرا وقتی اروپایی‌ها یا هر کشور عضو برجام بتواند آن را فعال کند، ما متضرر خواهیم شد.»
مکانیزم ماشه اهرم فشار اروپا و آمریکا علیه ایران است
مهرابی خاطرنشان کرد: «طبعاً اکنون بحث ما با اروپایی‌ها بر سر مکانیزم ماشه است. اروپایی‌ها فعال‌سازی مکانیزم ماشه را منوط به موضوعات موردنظر خود با آمریکا کرده‌اند و در همین مسیر حرکت می‌کنند.»
وی یادآور شد: «بنابراین، چیزی که عراقچی می‌گوید، یعنی اینکه اروپایی‌ها خود را جدا از آمریکا ببینند، اتفاق نخواهد افتاد و می‌توان با قاطعیت بر این موضوع تأکید کرد که چون اروپا مستقل نیست، نمی‌توان تصور کرد که مذاکره و قرارداد بستن با اروپایی‌ها مسأله‌ای را حل خواهد کرد.»
کارشناس مسائل اروپا اظهارکرد: «در گذشته نیز اروپایی‌ها، حتی آن سازوکار مالی را که در برجام وعده داده بودند، فعال نکردند. پس از خروج آمریکا از برجام نیز آن‌ها به تعهدات خود عمل نکردند. بنابراین، این صحبت‌ها بیشتر حالتی دارد که شاید بخواهند اروپایی‌ها را ترغیب کنند که مذاکرات می‌تواند مثمر ثمر باشد، اما به نظر نمی‌رسد بتوان به‌طور جدی روی آن تأکید کرد.»
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خدمت منافع غرب
مهرابی افزود: «آژانس هم باید به‌عنوان یک سازمان مستقل عمل کند، اما در عمل، بیشتر و شاید بتوان گفت جدی‌تر، منافع اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها را دنبال می‌کند و در همان مسیر حرکت می‌کند. این رویکرد آژانس و خود اروپایی‌ها کاملا سیاسی‌کارانه است و این امر نیز چیز عجیبی نیست.»
وی اضافه کرد: «اگر چنین ادعایی مطرح می‌شود، نباید صرفا در حد ادعا باقی بماند؛ بلکه باید اقدامات بیشتری در این زمینه صورت بگیرد تا نتایج بهتری حاصل شود که البته این موضوع جای بحث دارد. در واقع، وقتی روسیه و اولیانوف هم بارها بر این مسأله تأکید می‌کنند، صرفِ تأکید کردن کافی
نخواهد بود.»
نقش نهادهای داخلی در تصمیم‌گیری درباره همکاری با آژانس
کارشناس مسائل اروپا ادامه داد: «به‌هرحال، آژانس و مجموعه وابسته به این حوزه، همگی در این زمینه رویکردی سیاسی دارند و این مسأله کاملا بدیهی است.»
مهرابی گفت: «در شورای عالی امنیت ملی این موضوع بررسی می‌شود. در طول مدتی که گذشت، خود مجلس نیز نسبت به این مسأله موضع‌گیری کرده و عملا همکاری مجدد با آژانس و موضوعاتی مانند بازگرداندن بازرسان و مسائل مرتبط، یکی از بندهایی است که اروپایی‌ها به دنبال آن هستند.»
وی تصریح کرد: «یک نهاد مجلس است، دیگری نهاد ریاست‌جمهوری و شورای عالی امنیت ملی است و نهایتا دفتر مقام رهبری که ایشان نیز در این زمینه دیدگاه دارند. پس ما با چهار مجموعه مواجه هستیم که هر یک دیدگاه‌های خاص خود را درباره این موضوع دارند.»
ضرورت هماهنگی میان مجلس، دولت و شورای عالی امنیت ملی
کارشناس مسائل اروپا تصریح کرد: «اکنون اینکه چگونه می‌توان این دیدگاه‌ها را جمع‌بندی کرد و به یک نتیجه و موضع مشخص رسید، یکی از مباحث مهمی است که باید به آن توجه شود. در سیاست‌گذاری، رسیدن به اتفاق‌نظر بسیار اهمیت دارد؛ یعنی در برخی موضوعات، مجلس، دولت و شورای عالی امنیت ملی باید به تفاهمات جدی دست پیدا کنند. شاید در حال حاضر، نهادهای مختلف دیدگاه‌های متفاوتی را دنبال می‌کنند و همین مسأله می‌تواند موضوع را کمی
پیچیده‌تر کند.»
مهرابی خاطرنشان کرد: «قراردادی در کار نیست و نمی‌توان مسیر آینده را پیش‌بینی کرد. در چنین موضوعاتی، همواره درست آمدن در مسیر اهمیت دارد. یعنی در زمان‌های لازم، در بزنگاه‌های حساس و در موقعیت‌هایی که نیاز به جدیت بیشتری در پیگیری مسائل بود، باید اقدامات مؤثرتری انجام می‌شد تا بتوان به نقطه‌ای رسید که مسیر، مسیر قابل پیش‌بینی و روشنی
باشد.»
وی تأکید کرد: «اما اکنون، بیشتر با وضعیت تقابل روبه‌رو هستیم. درحالی‌که تعامل و تفاهم می‌تواند در دستور کار قرار بگیرد و راهگشا باشد.
