ودایع در گفت‌وگو با «صبح نو» مطرح کرد؛ نه انصراف کامل از غنی‌سازی، نه خروج کامل از برجام
علی ودایع، کارشناس روابط بین‌الملل در خصوص مواضع ایران در اجلاس وین اظهارکرد: «ما در یک اتمسفر تحت عنوان «هنجارهای روابط بین‌الملل» زندگی می‌کنیم. مسأله این است که ما نیاز داریم از موضع قدرت با این هنجارها مواجه شویم.»
لزوم مواجهه ایران با هنجارهای بین‌المللی از موضع قدرت
وی افزود: «بی‌اعتنایی به هنجارهای بین‌المللی، متأسفانه از سوی طرف غربی، در راستای تشدید تخاصمات دیپلماتیک در روابط بین‌الملل صورت گرفت. ما شاهد صدور قطعنامه‌های شورای امنیت علیه کشورمان بودیم که عملا فضای تنفسی را برای دشمن فراهم کرد.» کارشناس روابط بین‌الملل تصریح کرد: «از طرف دیگر، نقد جدی نیز به عملکرد خودمان وارد است. به نظر می‌رسد نگاه تیم مذاکره‌کننده ما نگاهی لیبرالی بوده است؛ یعنی اعتقاد بیش از حد به هنجارهای روابط بین‌الملل. نتیجه‌گیری این است که نه می‌توان نسبت به این هنجارها بی‌تفاوت بود و نه می‌توان صرفا بر پایه اعتقاد به آن‌ها، دکترین اتمی و سیاست خارجی کشور را شکل داد.»
نقش اسرائیل و گروسی در تحریف قواعد بین‌الملل
ودایع با بیان اینکه در جریان «جنگ ۱۲ روزه» عملکرد آژانس بسیار ضعیف بود، ادامه داد: «به‌ویژه نقش گروسی و رژیم اسرائیل به‌عنوان بازیگران ناهنجار در روابط بین‌الملل. این بازیگران تلاش کردند هنجارهای بین‌المللی را به نفع خود تفسیر و استفاده کنند.»
وی اضافه کرد: «یک فاصله معنادار بین صدور قطعنامه شورای حکام و تهاجم رژیم صهیونیستی وجود داشت. در همین بازه، دونالد ترامپ نیز به‌عنوان یک بازیگر مداخله‌گر ایفای نقش کرد.»
«توافق مشروط برای تنفس» میان ایران و آژانس در قاهره
کارشناس روابط بین‌الملل خاطرنشان کرد: «در توافقی که میان ایران و آژانس در قاهره صورت گرفت، به نظر می‌رسد نوعی «توافق مشروط برای تنفس» حاصل شده باشد. اما در تهران، طرف مقابل تلاش می‌کند از این شرایط به نفع خود استفاده کند.»
پرونده هسته‌ای نباید به محل تسویه‌حساب‌های سیاسی تبدیل شود
ودایع یادآور شد: «نکته مهم این است که مسأله هسته‌ای نباید به محل تسویه‌حساب‌های سیاسی تبدیل شود. اگر ما اعلام کنیم که از غنی‌سازی هسته‌ای صرف‌نظر می‌کنیم، این یک سیگنال ضعف است. از سوی دیگر، اگر بخواهیم به‌طور کامل از برجام خارج شویم، این نیز ممکن است تبعات خطرناکی داشته باشد. ما باید به‌گونه‌ای رفتار کنیم که قدرت خود را حفظ کنیم.»
وی تصریح کرد: «در واقع، انرژی اهمیت ندارد؛ آنچه اهمیت دارد، قدرت است. اگر بتوانیم به سوی یک گفتمان واحد حرکت کنیم، وارد مرحله‌ای متفاوت خواهیم شد؛ مرحله‌ای که در آن توانایی ریسک‌پذیری در مذاکرات افزایش می‌یابد و منافع ملی ما بهتر تأمین خواهد شد.»
ودایع با بیان اینکه در این فرآیند، دو عامل خارجی نیز تأثیرگذار هستند، تأکید کرد: «حملات رژیم اسرائیل که به‌عنوان یک بازیگر مداخله‌گر در غرب آسیا عمل می‌کند و تلاش دارد در پرونده اتمی ایران ایفای نقش کند. تقابل‌های چین و آمریکا و نیز رفتار کشورهای غربی به‌ویژه فرانسه که برخی اقدامات را دنبال می‌کند.»
راهبرد حفظ قدرت
وی اظهارکرد: «به نظر می‌رسد ما با فروپاشی نظم بین‌المللی مواجه هستیم که می‌تواند بر روند مذاکرات تأثیر بگذارد. هرچند طرف مقابل مدعی است اگر ایران به دنبال ساخت بمب اتمی برود، واکنش نشان خواهد داد، اما تاکنون ایران رفتاری مبتنی بر جنگ‌طلبی نداشته و نقش یک بازیگر منطقی را ایفا کرده است.»
کارشناس روابط بین‌الملل خاطرنشان کرد: «بااین‌حال، زمانی که پای بقا به میان می‌آید، دولت‌ها به سمت «بازدارندگی نهایی» حرکت می‌کنند. اگر معادله جدیدی در روند پیش رو شکل بگیرد، ممکن است شرایط به کلی تغییر کند.»
