اروپا میان فشار روسیه و بی‌اعتمادی به آمریکا
نبی سنبلی، کارشناس مسائل آمریکا در گفتگو با «صبح نو» در خصوص سسفر ترامپ به لندن و حاشیه های این سفر گفت: از نظر اقتصادی و همچنین نظامی، اروپا سال‌ها به آمریکا وابسته بوده است. اکنون آمریکا می‌گوید: «من دیگر دفاع نمی‌کنم، خودتان هزینه‌اش را بپردازید.» این موضوع نشان می‌دهد که دیگر آمریکا، آمریکای سابق نیست. آمریکا اکنون به همه کشورها، نه فقط اروپا، می‌گوید: «سال‌ها از من سواری مجانی گرفتید.»
پایان حمایت رایگان آمریکا از اروپا
وی افزود: «آقای ترامپ هم همین را می‌گوید، و راست هم می‌گوید. او معتقد است کشورهایی که در ۴۰ یا ۵۰ سال گذشته پیشرفت کرده‌اند، موفقیت‌شان به این دلیل بوده که از آمریکا سواری مجانی گرفته‌اند. حالا ترامپ آمده و می‌گوید: «دیگر بس است، من سواری مجانی نمی‌دهم.»
این کارشناس مسائل آمریکا مطرح کرد: در این میان، اروپا دچار مشکل شده است. اروپا اکنون بین فشار روسیه از یک سو و عدم حمایت آمریکا از سوی دیگر گرفتار شده است. سال‌ها به حمایت رایگان عادت کرده بود، اما اکنون دیگر کسی نیست که امنیتش را تضمین کند. از سوی دیگر، آمریکا هم از نظر اقتصادی در رقابت جهانی نسبت به چین ضعیف شده و هم از نظر امنیتی دیگر آن آمریکای گذشته نیست که به‌راحتی هزینه کند.
***اروپا در موقعیت ضعف استراتژیک
سنبلی یادآور شد: «در نتیجه، اروپا در موقعیتی بسیار ضعیف قرار گرفته و نمی‌داند چه باید بکند. آمریکا و ترامپ از این فرصت استفاده می‌کنند تا اروپا را مجبور به افزایش هزینه‌های نظامی خود کنند. اروپا همچنان به حمایت نیاز دارد و آمریکا قادر به تأمین آن است، اما دیگر رایگان نه؛ بلکه در برابر گرفتن امتیازهای اقتصادی.»
وی با بیان اینکه پس، آمریکا هم از نظر امنیتی نقش حمایتی‌اش را کاهش داده و هم در مذاکرات اقتصادی از اروپا امتیاز می‌گیرد، ادامه داد: «این وضعیت فعلی روابط آمریکا و اروپاست. ما در تحلیل‌هایمان اغلب عادت داریم همه‌چیز را بر پایه گذشته ببینیم و به همین دلیل وقتی سیاست‌ها تغییر می‌کنند، به پشت صحنه این تغییرات دقت
نمی‌کنیم.»
این کارشناس مسائل آمریکا عنوان داشت: «چرا چنین است؟ چون انتظار داریم همه‌چیز مانند گذشته باشد؛ در حالی که دیگر هیچ‌چیز شبیه گذشته نیست. نه اروپا، اروپا‌ی گذشته است؛ نه آمریکا، آمریکای گذشته؛ و نه نظام جهانی، همان نظمی است که قبلاً شاهدش بودیم.»
نظم جهانی در حال تغییر است
سنبلی گفت: «وقتی نظم گذشته فرو می‌پاشد و نظمی جدید در حال شکل‌گیری است، این تغییرات تبعات طبیعی آن هستند. هر کشوری که قدرت نداشته باشد، در نظم جدید وزن و جایگاهش کاهش پیدا می‌کند. اکنون ما دقیقاً شاهد پایین آمدن وزن و جایگاه اروپا در معادلات جدید جهانی هستیم.» وی اظهار داشت: «محور واشنگتن–لندن، به‌ویژه در نقاط مختلف جهان، بیش از سایر متحدان آمریکا در کنار یکدیگر قرار داشته‌اند. بنابراین، ما همواره شاهد آن «رابطه ویژه‌ای» هستیم که میان آمریکا و بریتانیا وجود دارد؛ چه در جنوب شرق آسیا در ائتلاف‌هایی علیه چین، چه در خاورمیانه علیه ایران و چه در اروپا علیه روسیه.»
بازگشت بریتانیا به خاورمیانه با پشتوانه واشنگتن
این کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به اینکه در اروپا، یکی از مخالفان سرسخت روسیه، خود بریتانیاست، تاکید کرد: «بریتانیا در وهله اول تلاش می‌کند چسبندگی خود به آمریکا را حفظ کند تا بتواند در برابر سایر بازیگران بین‌المللی، وزن و جایگاه خود را تقویت کند. در بسیاری از مواقع، این نزدیکی به نفع بریتانیاست؛ مثلاً در سیاست‌های ضدچینی در شرق آسیا، یا در سیاست‌های ضدایرانی و ضدروسی در خاورمیانه و یا در اروپا که بریتانیا به‌طور جدی سیاست‌های ضدروسی را پیگیری می‌کند.»
سنبلی عنوان کرد: «در همان ابتدای جنگ اوکراین، بریتانیا یکی از نخستین کشورهایی بود که در برابر روسیه موضع‌گیری جدی داشت. باید توجه داشت که این معادله، صرفاً یک بُعد ندارد و فقط محدود به ایران نیست که آن را برجسته کنیم؛ بلکه ابعاد مختلفی دارد و نوعی بده‌بستان در جریان است. در برخی حوزه‌ها این رابطه به نفع بریتانیاست و در برخی دیگر، به نفع آمریکا.»
بازی فراتر از ایران
وی افزود: «اکنون آمریکا دیگر حاضر نیست مانند گذشته، حتی در خاورمیانه، هزینه‌های سنگینی بپردازد. بنابراین، به بازگشت بریتانیا به خاورمیانه برای کاهش هزینه‌های خود نیاز دارد. در عین حال، بریتانیا نیز به‌تنهایی آن‌قدر قدرت ندارد که بتواند منافع خود را در همه نقاط جهان حفظ کند. از این‌رو، این رابطه ویژه، رابطه‌ای است که هر دو طرف از آن سود می‌برند.» این کارشناس مسائل آمریکا خاطرنشان کرد: «در اروپا، موضع بریتانیا علیه روسیه، در کنار آمریکا، تقویت می‌شود. در خاورمیانه نیز حضور سنتی و تاریخی بریتانیا، اکنون با حمایت آمریکا، دوباره فعال‌تر شده و در برابر ایران و حتی روسیه ایفای نقش می‌کند. در شرق آسیا نیز، در قالب نهادهایی که حتی در زمان بایدن شکل گرفتند، شاهد ائتلاف‌های ضدچینی هستیم که محور واشنگتن–لندن در آن‌ها نقش فعالی دارد.» وی در پایان اظهار داشت: «بنابراین، باید بازی را فراتر از مسئله ایران ببینیم. این یک بده‌بستان راهبردی است که منافع هر دو کشور در آن نهفته است. این همان وضعیتی است که امروز در روابط بین‌الملل، به‌ویژه در محور آمریکا–بریتانیا، شاهد آن هستیم.»
