علی بیگدلی، کارشناس روابط بینالملل در گفتوگو با «صبح نو» در خصوص گزافهخواهیها و تهدیدهای اروپاییها در خصوص اسنپبک، اظهارکرد: «پس از آنکه عراقچی در قاهره با گروسی شیوهنامهای را امضا کردند، گروسی این شیوهنامه را در شورای حکام منتشر کرد؛ منتها عراقچی وقتی به ایران آمد احتمالا تحت فشار این محتوا هیچگاه بهطور کامل علنی نشد.»
اختلاف بر سر شیوهنامه گروسی
وی با بیان اینکه ایشان امروز هم اعلام کرد که نظر من با نظر حکومتی یکی است، ادامه داد: «این متن شیوهنامه تا حدودی در این موضوع اشکال به وجود آورد. آقای اسلامی هم با لحن بسیار تندی از گروسی انتقاد کرد؛ این فضا باز تغییر پیدا کرد. عراقچی هیچگاه نیامد بگوید که در آن شیوهنامه چه چیزهایی مطرح شده و در سکوت باقی ماند.»
کارشناس روابط بینالملل تصریح کرد: «این قضیه به ناچار نظر عراقچی را در شیوهنامهای که گروسی منتشر کرده بود منعکس کرد؛ او هم این موضوع را رد کرد. بنابراین تناقض و دوگانگی ها و همچنین بالا بودن سطح انتظارات غربیها از ایران، مسأله را کمی پیچیدهتر کرده است.»
تناقض دیدگاهها و انتظارات غرب
بیگدلی افزود: «ناسازگاری بین این دو دیدگاه داخلی و بالا بودن سطح انتظارات غربیها تا حدی مسأله را به مرحلهای غیرقابلحل رسانده و این عاقبت خوشی ندارد.»
وی گفت: «با توجه به این شرایط، اگر ایران نتواند باقیمانده اروپاییها را قانع کند، باید مستقیما با آمریکا وارد مذاکره شود. این فشاری است که اروپاییها از ایران خواستهاند که باید با آمریکا وارد مذاکره شود. ما در تنگنای سیاسی و اقتصادی قرار گرفتهایم و این نظرات را بر ما تحمیل میکنند، ولی چنین چیزی در قطعنامه نیامده است.»
خطر «مکانیزم ماشه» و توقف همکاریها
کارشناس روابط بینالملل تصریح کرد: «آمریکاییها سال ۲۰۱۸ - همزمان با خروج ترامپ از برجام - از قطعنامه خارج شدند؛ بنابراین هیچ نقش مستقیمی در اجرای مفاد ندارند. سطح انتظار بالاست؛ اما در روابط بینالملل این است که «حق به قدرت است»؛ یعنی اگر بخواهیم به این پستی و بلندیها تن بدهیم، مشکلاتی به وجود میآید؛ ولی اگر نخواهیم تن بدهیم، مشکلات دیگری ایجاد خواهد شد.» بیگدلی خاطرنشان کرد: «با وجود این دوگانگی که برخی چنین تحلیل میکنند که اکنون ایران بالاخره پیشنهاد واضح و روشنی دارد؛ اما اگر اروپا مرتکب اشتباهِ فعالسازی مکانیزمِ ماشه شود، فعالیت هستهای ایران در ابهام قرار میگیرد و تمام همکاریها لغو میشود. ایران هم خودش را برای اجرای «اسنپبک» آماده کرده است.»
وی یادآور شد: «این اظهارنظر که ما میتوانیم خارج شویم - مانند کره شمالی که در گوشهای از دنیا افتاده و کار خودش را میکند - را غیرواقعی میدانم.»
خروج از NPT غیرعملی و پرخطر
کارشناس روابط بینالملل در پاسخ به این سوال که گزینه خروج از NPT (انپیتی) برای ایران کاملا خارج از دسترس است؟ گفت: «خارج از دسترس نیست، اما در کل چنین کاری بسیار خطرناک است. بنابراین آن کار اشتباه است. بعضی از مقامات ما دانسته یا نادانسته چنین اظهارنظری میکنند؛ ورود به مسیر لغو (تعهدات) بسیار خطرناک خواهد بود و ما را در معرض حمله نظامی قرار میدهد.»
بیگدلی اظهارکرد: «با توجه به اینکه منطقه ما برای غربیها، منطقهای حساس و دارای ارزش است، آنها اجازه نخواهند داد که ایران به تنهایی در لاک خود فرو برود و بعدا به وضعیتی برسد که نتوانند با آن کنار بیایند.