آرمان‌های دست‌نیافتنی
مریم‌شیعه‌زاده| کمال‌گرایی، ایدئال‌گرایی و آرمان‌گرایی هر سه به یک مفهوم به‌کار برده می‌شوند. ایدئال، کمال و آرمان، هر سه عنوان‌هایی انتزاعی هستند که جایی در ذهن انسان وجود دارند و با آنچه در واقعیت است، فاصله دارند. مفاهیمی که گاهی چشمانمان را می‌بندند و اجازه دیدن واقعیت‌های اجتماعی و شخصی را نمی‌دهند و ما را حسابی به دردسر می‌اندازند. کمال‌گراها زمینه قوی و مناسبی برای ابتلا به انواع اضطراب‌های کنترل‌نشدنی، استرس‌های شدید و افسردگی‌های عمیق دارند و فشاری که به روح و روانشان وارد می‌شود، آرامش را از آن‌ها دریغ می‌کند. آن‌ها همیشه تلاش می‌کنند نسخه بهتری برای خودشان باشند و این بد نیست، اما ماجرا زمانی دچار ایراد می‌شود که به سمت بی‌عیب‌بودن و بی‌نقص‌بودن حرکت می‌کنند. بذر کمال‌گرایی در وجود اشخاص کاشته می‌شود، چون خانواده و جامعه مدام انتظاراتی را مطرح می‌کنند که با واقعیت هم‌خوانی ندارد. از طرفی، کمال‌گرایی همیشه در برخورد با خود فرد نیست و کمال‌گرا می‌تواند با خنجر نقد نابجا و پرخاش، صاف قلب اطرافیان خود را هدف بگیرد و آن‌ها را هم از پا دربیاورد. استانداردها و آرمان‌های کمال‌گرا، نه‌تنها دست و پای او را می‌بندد، بلکه یک وقت‌هایی هم غل‌وزنجیر اطرافیان می‌شود و آن‌ها را هم از عمل و اقدام برحذر می‌دارد. اگر می‌خواهید متوجه شوید که کمال‌گرا هستید یا نه، فقط کافی است به آنچه انجام می‌دهید، بیشتر توجه کنید. اگر وقتی اشتباه می‌کنید، سخت برآشفته می‌شوید، اگر وقتی اقدام می‌کنید، از شکست می‌هراسید، اگر وقتی شکست می‌خورید، مدام نشخوار ذهنی می‌کنید، اگر وقتی کاری انجام می‌دهید، همه وجودتان شک و ناامیدی است و... شما کمال‌گرا هستید؛ شما صاحب یک ویژگی هستید که باید رفته‌رفته آن را درمان کنید و بپذیرید که کمال‌گرایی یک ویژگی مثبت در وجود شما نیست، بلکه موریانه‌ای است که ذره‌ذره امید، آرامش و حال خوب شما را می‌جود و شما را در موقعیتی که هستید، تا همیشه نگه می‌دارد تا جرئت برداشتن حتی یک قدم را هم نداشته باشید. آدم‌های کمال‌گرا آزار می‌بینند. کمال‌گرایی هیچ‌وقت باعث رشد و پیشرفت شما نمی‌شود و به همین علت است که جای افتخار ندارد. تصویر آدم کمال‌گرا از بدن خود، از تحصیلات خود، از کار خود، از خانواده خود و... تصویری همیشه ناقص و پراشکال است و وقتی در قامت یک والد به اجتماع پا می‌گذارد، کودکش دچار رنج و عذاب زیادی خواهد شد. آن‌ها احساس ناکافی‌بودن را به کودکانشان القا می‌کنند و به آن‌ها می‌آموزند که همیشه باید نفر اول باشند و اگر نباشند، یعنی لیاقت و توانمندی‌شان در همین حد و اندازه است و هیچ‌وقت نمی‌توانند آدم مهمی باشند. انتقادهایشان از کودک بیشتربا القای حس ناامنی و ناامیدی همراه است و خلاصه اینکه کمال‌گرایی نه‌تنها متوجه خود فرد و اطرافیان اوست، که در آینده زندگی یک انسان دیگر را هم به‌طور کل مختل می‌کند. این خشونت‌های کلامی و عاطفی، این انتقادهای تندوتیز و سخت‌گیری‌های بی‌وقفه، چه در قبال خود باشد و چه در قبال دیگری، به‌هرحال قامت سیاه و ترسناکی دارد که باید اصلاح شود. چطور؟ با برداشتن کنترل‌های صددرصدی، با کنارگذاشتن تفکرات منفی، با خداحافظی با نتیجه‌گرایی و افکار منفی، با پذیرفتن خطاهای انسانی، با کنترل روحیه انتقادگری و ملایمت و لطافت بیشتر، با کنارگذاشتن قوانین و چارچوب‌های خشک و انعطاف‌ناپذیر و ده‌ها تمرین دیگر که اگر بخواهید، می‌توانید آن‌ها را به کار بگیرید و خودتان را از همیشه بیشتر دوست داشته باشید. در دنیای امروز، آدم‌ها وقتی از کمال‌گرایی حرف می‌زنند، انگار روی صحبتشان با اتفاقی میمون و مبارک است که مثل یک لطف، به وجود آن‌ها اعطا شده است؛ اما کمال‌گرایی برخلاف اسم زیبا و سانتی‌مانتالی که دارد، دیو بدذات و بدجنسی است که بهتر است هرچه سریع‌تر از زندگی‌تان بیرون
برود.
