شریک جرم
شورای امنیت سازمان ملل متحد در جلسه‌ای که روز چهارشنبه به وقت محلی برگزار شد، بار دیگر نتوانست به یک راه‌حل بین‌المللی برای پایان دادن به بحران انسانی و نظامی در غزه دست یابد. پیش‌نویس قطعنامه‌ای که خواستار آتش‌بس فوری، بدون قید و شرط و دائمی در غزه و آزادی همه اسرا بود، با رأی مثبت ۱۴ عضو از ۱۵ عضو شورای امنیت مواجه شد، اما ایالات متحده آمریکا به‌عنوان عضو دائم و دارنده حق وتو، با رأی منفی خود مانع تصویب این قطعنامه شد.
آمریکا و وتوی قطعنامه؛ مانعی بر سر راه صلح
این نخستین وتوی آمریکا در شورای امنیت از زمان آغاز دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ در ژانویه ۲۰۲۵ است که به وضوح نشان می‌دهد واشنگتن هنوز به دنبال سیاست‌های یک‌جانبه و حمایت بی‌قید و شرط از اسرائیل است. معاون نمایندگی آمریکا در سازمان ملل در دفاع از این تصمیم خود، مدعی شد که این قطعنامه، تلاش‌های دیپلماتیک برای برقراری آتش‌بس را بر اساس واقعیت‌های کنونی تضعیف می‌کند و باعث جسورتر شدن گروه حماس خواهد شد. او همچنین تأکید کرد که قطعنامه مذکور به آزادی اسرا و محکومیت حملات حماس در ۷ اکتبر اشاره نکرده و خلع سلاح حماس را مطالبه نکرده است؛ موضوعاتی که آمریکا بر آنها تأکید دارد.
نقد سیاست‌های آمریکا؛ شراکت در جرم علیه مردم غزه
بااین‌حال، این استدلال‌ها قابل پذیرش نیستند. واقعیت تلخ آن است که ادامه جنگ و محاصره غزه باعث کشته شدن بیش از ۴۵ هزار فلسطینی در حدود ۶۰۰ روز گذشته شده و وضعیت انسانی در این منطقه به حد غیرقابل تحملی رسیده است. قطعنامه شورای امنیت که خواستار آتش‌بس فوری و ارسال کمک‌های بشردوستانه بود، می‌توانست حداقل یک گام مثبت در جهت توقف کشتار و تسهیل امدادرسانی به مردم بی‌گناه باشد.
وتوی آمریکا در چنین شرایطی، به معنای همراهی با سیاست‌هایی است که رنج و خون‌ریزی غیرنظامیان را ادامه می‌دهد. این اقدام نه‌تنها مانع از پایان یافتن خشونت‌ها می‌شود، بلکه پیام روشنی به کشورهای متخاصم ارسال می‌کند که واشنگتن حمایت بی‌قید و شرط خود را از اسرائیل حفظ خواهد کرد، حتی به قیمت نادیده گرفتن قوانین بین‌المللی و حقوق بشر.
واکنش‌های بین‌المللی؛ نارضایتی و ناامیدی
نمایندگان کشورهای دیگر در شورای امنیت نیز به شدت از این وتو انتقاد کردند. نمایندگان چین و روسیه این تصمیم را باعث از دست رفتن فرصت‌های مهم برای حفظ امنیت جهانی دانستند و از تداوم محاصره غزه و حملات اسرائیل ابراز تأسف کردند. نماینده فلسطین نیز تأکید کرد که هدف قطعنامه پایان دادن به کشتار جمعی فلسطینی‌ها بود و از کشورهای عضو شورای امنیت خواست تا فشار خود را برای تحقق عدالت و صلح افزایش دهند.
اهمیت اقدام جهانی
شورای امنیت به‌عنوان نهادی که مسئول حفظ صلح و امنیت بین‌المللی است، بار دیگر نشان داد که تحت نفوذ سیاسی کشورهای قدرتمند به‌ویژه آمریکا، نمی‌تواند به‌طور مستقل و مؤثر در حل بحران‌های پیچیده عمل کند. وتوی آمریکا نه‌تنها نقض آشکار تعهدات انسانی و حقوقی است، بلکه این سوال را مطرح می‌کند که چگونه می‌توان به سازمان مللی که از اعضای قدرتمندش چنین محدودیت‌هایی اعمال می‌شود، اعتماد کرد.
وتوی آمریکا در قبال قطعنامه آتش‌بس در غزه نه فقط یک تصمیم سیاسی است، بلکه عملا مشارکت در ادامه خشونت و رنج مردم مظلوم غزه تلقی می‌شود. این اقدام واشنگتن نه‌تنها مانع از تحقق آتش‌بس فوری می‌شود، بلکه پیامدهای انسانی فاجعه‌باری را برای میلیون‌ها نفر به دنبال خواهد داشت که در محاصره، جنگ و محرومیت به سر می‌برند. در شرایطی که جهان بیش از هر زمان دیگری نیازمند همبستگی و پاسخگویی انسانی است، تصمیم آمریکا در شورای امنیت به‌عنوان شریک جرم در بحران غزه ثبت خواهد شد.
اعتراضات دانشجویان و قشر فرهیخته آمریکا؛ صدای عدالت‌خواهی در برابر سیاست‌های دولت
درحالی‌که دولت آمریکا با وتوی قطعنامه آتش‌بس در شورای امنیت، مسیر دشواری را در قبال بحران غزه انتخاب کرده است، در داخل این کشور واکنش‌های گسترده‌ای از سوی قشر فرهیخته، دانشگاهیان و دانشجویان عدالت‌خواه به گوش می‌رسد. طی هفته‌های اخیر، تجمعات اعتراضی گسترده‌ای در دانشگاه‌های معتبر آمریکا برگزار شده که در آنها دانشجویان با پرچم‌های فلسطین، خواستار توقف فوری خشونت‌ها، پایان محاصره و حمایت از حقوق بشر در منطقه شده‌اند.
این نسل جدید و روشنفکر آمریکایی که ارتباطات جهانی را به خوبی درک می‌کند، سیاست‌های دولت خود را در قبال بحران فلسطین - اسرائیل به شدت نقد می‌کند و آن را خلاف ارزش‌های دموکراسی، عدالت و حقوق بشر می‌داند. بسیاری از فعالان دانشجویی با انتشار بیانیه‌ها و انجام برنامه‌های آموزشی، تلاش می‌کنند آگاهی عمومی را درباره عمق فاجعه انسانی غزه و فشار بر مقامات سیاسی واشنگتن برای تغییر رویکرد خود افزایش دهند.
تضاد میان دولت و مردم؛ چالشی برای سیاست داخلی آمریکا
این شکاف میان سیاست رسمی دولت و خواست عمومی جامعه دانشگاهی و قشر روشنفکر آمریکا، چالشی جدی برای دولت ایجاد کرده است. مردم آمریکا به‌ویژه نسل جوان، درک عمیقی از تبعات انسانی و اخلاقی این بحران دارند و بسیاری از آنها معتقدند که سیاست دولتشان در حمایت بی‌چون و چرای اسرائیل، نه‌تنها بی‌عدالتی را تشدید می‌کند، بلکه اعتبار بین‌المللی آمریکا را نیز خدشه‌دار می‌سازد. این اعتراضات داخلی، گویای آن است که صداهای عدالت‌خواهانه و حامی حقوق بشر هر روز پررنگ‌تر می‌شوند و ممکن است در آینده نزدیک فشار قابل‌توجهی بر سیاستگذاران آمریکایی وارد آورد تا رویکرد خود را بازنگری کنند.
