رضایی‌نژاد در گفت‌وگو با «صبح نو» مطرح کرد؛ هند؛ استقلال‌خواهی در برابر فشارهای ترامپ
امین رضایی‌نژاد، کارشناس مسائل شبه‌قاره در گفت‌وگو با «صبح نو» در خصوص تحولات اخیر در روابط هند و آمریکا گفت: «اصرار ترامپ بر سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایانه ایالات متحده - که پیش‌تر تبلورش را در حمله به عراق در زمان بوش پسر دیده بودیم و اکنون در جنگ تعرفه‌ای و جنگ کریدوری مشاهده می‌کنیم - نشان می‌دهد که ایالات متحده همچنان اصرار دارد به‌عنوان یک تک ابرقدرت، یک‌جانبه عمل کند. در این زمینه، هند از خود مقاومتی نشان داده است.» وی افزود: «هندی‌ها یک راهبرد سنتی دارند که اگر بخواهیم آن را به فارسی ترجمه کنیم، می‌توانیم «استقلال‌خواهی» بنامیم. در این راهبرد، هندی‌ها بدون توجه به رفتار متحدانشان، سیاست مستقلی را دنبال می‌کنند. البته چون توانسته‌اند این موضوع را به ایالات متحده تفهیم کنند، در مواقعی که با آمریکا به‌عنوان متحد اصلی‌شان دچار مشکل جدی شده‌اند، این راهبرد برایشان راهگشا بوده است.»
جنگ تعرفه‌ای بیش از آنکه واقعی باشد، شلوغ‌کاری رسانه‌ای است
کارشناس مسائل شبه‌قاره افزود: «این روزها شعارهای بزرگی مطرح می‌شود؛ از جمله اینکه هند به دامن شرق غلتیده یا اینکه سیاست خارجی هند به واسطه ترامپ تغییر کرده است. اما باید نکته‌ای را فراموش نکنیم: تعرفه ۵۰ درصدی که ترامپ روی برخی اقلام و کالاهای خاص از هند وضع کرده، دقیقا برای رقبای صادرکننده همان کالاها به ایالات متحده نیز اعمال شده است. مثلا در حوزه پوشاک و منسوجات، همین تعرفه‌ها برای بنگلادش هم وضع شده است. یا در بخش صنایع دارویی، چون ماده اولیه بسیاری از داروهای مورد مصرف در ایالات متحده از هند وارد می‌شود، این تعرفه‌ها عملا تأثیری بر صادرات هند نمی‌گذارند، زیرا هند در این حوزه تقریبا بدون رقیب است.»
رضایی‌نژاد گفت: «بنابراین آنچه امروز به‌عنوان «جنگ تعرفه‌ای بین هند و ایالات متحده» مطرح می‌شود، عملا باعث نشده که هند در برابر دیگر رقبای صادراتی‌اش به ایالات متحده دست پایین را داشته باشد یا دچار نقطه ضعفی شود. صرفا موجب شده که قیمت صادرات هند به آمریکا افزایش پیدا کند. این افزایش قیمت هم باعث می‌شود در برخی موارد، کالاهای هندی برای مصرف‌کننده آمریکایی نسبت به کالاهای مشابه آمریکایی کمی گران‌تر شوند، اما همان‌طور که گفتم، در برخی حوزه‌ها مثل مواد اولیه دارویی، اصلا مشابهی وجود ندارد، یا در حوزه منسوجات، همان تعرفه‌ها برای بنگلادش هم اعمال شده است.»
چرا افزایش قیمت صادرات، دست پایین برای هند ایجاد نکرد؟
وی خاطرنشان کرد: «پس اولا، جنگ تعرفه‌ای آن‌طور که در رسانه‌ها مطرح می‌شود جدی نیست و بیشتر نوعی «شلوغ‌کاری رسانه‌ای» است. ثانیا هندی‌ها تلاش می‌کنند با نزدیکی به شرق و انجام مانورهای دیپلماتیک، تا حدی رفتار ترامپ را کنترل کنند. بنابراین نمی‌توان به سادگی تصور کرد که صرفا به دلیل تعرفه ۵۰ درصدی، هند سیاست خارجی خود را از ایالات متحده جدا کرده یا از راهبرد اصلی خود خارج شده باشد.»
هند هم در کواد با آمریکا، هم در شانگهای با شرق
کارشناس مسائل شبه‌قاره با بیان اینکه هند همچنان در پیمان امنیتی بسیار مهمی به نام کواد حضور دارد، ادامه داد: «حتی در جنگ ۱۲ روزه هم با وجود عضویت در سازمان همکاری شانگهای، حاضر نشد از ایران - به‌عنوان عضو این سازمان - حمایت کند یا حملات رژیم صهیونیستی را محکوم کند.»
رضایی‌نژاد با بیان اینکه پس باید این دو نکته را مدنظر قرار دهیم، تأکید کرد: «اول اینکه بحث تعرفه‌ها آن چیزی نیست که در رسانه‌های ما مطرح می‌شود. اگر دقیق شویم، می‌بینیم اقلامی که تعرفه بر آن‌ها اعمال شده، یا هند در آن‌ها بدون رقیب است، یا برای رقبای هند هم تعرفه‌های مشابه اعمال شده است؛ بنابراین احتمالا سبد صادراتی هند تغییر چندانی نخواهد کرد.»
وی اضافه کرد: «دوم اینکه پیوندهای میان ایالات متحده و هند آن‌قدر عمیق است که شاهد گسستگی روابط این دو کشور بر سر موضوع تعرفه‌ها نخواهیم بود.»
کارشناس مسائل شبه‌قاره یادآور شد: «هند همچنان راهبرد استقلال‌خواهی خود را دنبال می‌کند؛ راهبردی که بر اساس آن تلاش می‌کند منفک از قدرت‌های جهانی و به‌عنوان عضوی از کشورهای جنوب جهانی پیش برود. هم آمریکایی‌ها این موضوع را درک کرده‌اند و هم خود هندی‌ها از آن برای تنظیم رفتار آمریکا استفاده می‌کنند.»
رضایی‌نژاد اظهارکرد: «البته در مواردی واقعا هند از فشارهای ایالات متحده آسیب می‌بیند؛ مثلا نفت روسیه برای برخی پالایشگاه‌های هندی جایگزین ندارد، اما این موضوع هم به‌گونه‌ای نیست که اقتصاد هند را فلج کرده یا عملیات پالایشگاهی این کشور را مختل کند.»
اظهارات تند مقامات هندی؛ بیشتر بازی لفظی برای گرفتن امتیاز
وی تصریح کرد: «به نظر من نباید به برخی از این لفاظی‌ها بیش از حد توجه کرد. مثلا وقتی وزیر خارجه هند اعلام می‌کند اگر اروپا و آمریکا محصولات ما را تحریم کنند، خریداران دیگری در جهان وجود دارند، این بیشتر یک بازی لفظی است. چنین اظهاراتی بیشتر برای دستیابی به معافیت‌های تحریمی یا کنترل موضوع تعرفه‌ها مطرح می‌شود.»
